منظور خداوند سجده بر انسان نیست سجده بر روح خودش است که بر انسان دمیده تا جان انسان بوجود آورده و فرشتگان تا جان خدا را در انسان دیدند مسجود انسان شدند .ولی ابلیس که همان جن است به انسان سجده نکرد چون خاک را دید ولی روح خدا را در انسان مشاهده نکرد
و چون به فرشتگان فرموديم: «به خاطر (شكرانه تعليم گرفتن از) آدم (براى خدا) سجده كنيد»، پس (همه) به سجده در افتادند، مگر ابليس كه سر باز زد و كبر ورزيد و از كافران بود. 34
آيه 34 ـ اصولاً «ل» در "اسجدو لادم" داراى يكى از چهار معناست:
1ـ سجده بر آدم كه با «ل» نمى سازد چه اينكه درستش «على آدم» است. توبه ابلیس ملعون و تغییر در قرآن!؟
2ـ سجده به سوى آدم كه همچون قبله باشد، و درستش «الى آدم» است. توبه ابلیس ملعون و تغییر در قرآن!؟
3ـ سجده براى خدا بدون در نظر گرفتن آدم.توبه ابلیس ملعون و تغییر در قرآن!؟
4ـ سجده براى خدا به منظور احترام و بزرگداشت حضرت آدم،توبه ابلیس ملعون و تغییر در قرآن!؟
اينجا هرگز توجيهى براى سجده بر آدم و به سوى آدم وجود ندارد، زيرا عبارت درستش «على آدم» يا «الى آدم» است،
و در احتمال سوم هم عبارت درست و مناسبش «للّه » است، توبه ابلیس ملعون و تغییر در قرآن!؟
روى اين اصل تنها معناى چهارم درست است، كه اين سجده تنها سجده شكر گزارى بوده كه «لآدم» يعنى به شكرانه خلقت اين معلم براى خدا سجده كنيد، چنانكه در "خروا له سجدا" (12:100) درباره سجده يعقوب و همسرش براى يوسف نيز همين معنا مورد نظر است،
و اين سجده نيز سجده شكر است، زيرا اگر براى بزرگداشت يوسف بود،
يعقوب خود برتر از يوسف بوده است، وانگهى آيات بسيارى سجده عبوديت و يا صرف احترام را براى غير خد حرام دانسته،
و آن را برابرى خدا با غير خدا دانسته است. توبه ابلیس ملعون و تغییر در قرآن!؟
ظاهر قرآن چیز دیگری می گوید,وآیات دیگری برإین کلام تأکید می کنند, در واقع ملایکه به نفس أمر خدا سجده کردند , همانطور که ما أکنون که به کعبه سجده می کنیم که آن هم أمر خداست
والله اعلم
سجده عبادت ذاتى نیست
و اما اینکه بعضى چه بسا گمان کرده‌اند: که سجده عبادت ذاتى است، و بجز عبادت هیچ عنوانى دیگر بر آن منطبق نیست، صحیح نیست، و نباید بدان اعتناء کرد، براى اینکه چیزى که ذاتى شد، دیگر تخلف و اختلاف نمى‌پذیرد، و سجده اینطور نیست، زیرا ممکن است کسى همین عمل را بداعى دیگرى غیر داعى تعظیم و عبادت بیاورد، مثلا بخواهد طرف را مسخره و استهزاء کند، و معلوم است که در اینصورت با اینکه همه آن خصوصیاتى را که سجده عبادتى دارد واجد است، مع ذلک عبادت نیست، بله، این معنا قابل انکار نیست، که معناى عبادت در سجده از هر عمل دیگرى واضح‌تر و روشن‌تر بچشم مى‌خورد.
خوب، وقتى معلوم شد که سجده عبادت ذاتى نیست، بلکه قصد عبادت لازم دارد، پس اگر در سجده‌اى مانعى تصور شود، ناگزیر از جهت نهى شرعى، و یا عقلى خواهد بود، و آنچه در شرع و یا عقل ممنوع است، این است که انسان با سجده خود براى غیر خدا، بخواهد براى آن غیر اثبات ربوبیت کند، و اما اگر منظورش از سجده صرف تحیت و یا احترام او باشد، بدون اینکه ربوبیت براى او قائل باشد، بلکه صرفا منظورش انجام یک نحو تعارف و تحیت باشد و بس، در اینصورت نه دلیل شرعى بر حرمت چنین سجده‌اى هست، و نه عقلى.
چیزى که هست ذوق دینى، که مردم متدین آن را از انس ذهن بظواهر دین کسب کرده‌اند، اقتضاء مى‌کند که بطور کلى این عمل را بخدا اختصاص دهند، و براى غیر خدا هر چند از باب تعارف و تحیت باشد، بخاک نیفتند، این ذوق قابل انکار نیست، و لکن چنین هم نیست که هر عملى را که بمنظور اظهار اخلاص در باره خدا مى‌آوریم، آوردن آن عمل در باره غیر خدا ممنوع باشد، و نتوانیم با آن عمل، نسبت به بندگان صالح خدا، و یا قبور اولیاء او، و یا آثار آنان اظهار محبت میکنیم، چون چنین معنى از راه دلیل عقلى و یا نقلى نرسیده، و ما انشاءله بزودى در محل مناسب باز پیرامون این مطلب بحث خواهیم کرد.
ترجمه تفسیر المیزان، ج 1، ص 185.
این حرفها چیه، نص صریح قرآن اینه که سجده کنید به آدم علیه السلام، ولی همیشه سجده بمعنی عبودیت و بندگی ساجد برای مسجود نیست بلکه بعضی موارد به قرینه برای تعظیم است نه پرستش مثل اینجا، سجده به غیر خدا حرام نیست بلکه سجده با نیت پرستش غیر خدا حرام است، در تفسیر المیزان علامه طباطبایی این مساله را کامل بیان کرده، لطفا منتشر کنید
خودمم این جواب تو ذهنم بود
ولی حال تحقیق نداشتم
و چون به فرشتگان فرموديم: «به خاطر (شكرانه تعليم گرفتن از) آدم (براى خدا) سجده كنيد»، پس (همه) به سجده در افتادند، مگر ابليس كه سر باز زد و كبر ورزيد و از كافران بود. 34
آيه 34 ـ اصولاً «ل» در "اسجدو لادم" داراى يكى از چهار معناست:
1ـ سجده بر آدم كه با «ل» نمى سازد چه اينكه درستش «على آدم» است. توبه ابلیس ملعون و تغییر در قرآن!؟
2ـ سجده به سوى آدم كه همچون قبله باشد، و درستش «الى آدم» است. توبه ابلیس ملعون و تغییر در قرآن!؟
3ـ سجده براى خدا بدون در نظر گرفتن آدم.توبه ابلیس ملعون و تغییر در قرآن!؟
4ـ سجده براى خدا به منظور احترام و بزرگداشت حضرت آدم،توبه ابلیس ملعون و تغییر در قرآن!؟
اينجا هرگز توجيهى براى سجده بر آدم و به سوى آدم وجود ندارد، زيرا عبارت درستش «على آدم» يا «الى آدم» است،
و در احتمال سوم هم عبارت درست و مناسبش «للّه » است، توبه ابلیس ملعون و تغییر در قرآن!؟
روى اين اصل تنها معناى چهارم درست است، كه اين سجده تنها سجده شكر گزارى بوده كه «لآدم» يعنى به شكرانه خلقت اين معلم براى خدا سجده كنيد، چنانكه در "خروا له سجدا" (12:100) درباره سجده يعقوب و همسرش براى يوسف نيز همين معنا مورد نظر است،
و اين سجده نيز سجده شكر است، زيرا اگر براى بزرگداشت يوسف بود،
يعقوب خود برتر از يوسف بوده است، وانگهى آيات بسيارى سجده عبوديت و يا صرف احترام را براى غير خد حرام دانسته،
و آن را برابرى خدا با غير خدا دانسته است. توبه ابلیس ملعون و تغییر در قرآن!؟
والله اعلم
و اما اینکه بعضى چه بسا گمان کرده‌اند: که سجده عبادت ذاتى است، و بجز عبادت هیچ عنوانى دیگر بر آن منطبق نیست، صحیح نیست، و نباید بدان اعتناء کرد، براى اینکه چیزى که ذاتى شد، دیگر تخلف و اختلاف نمى‌پذیرد، و سجده اینطور نیست، زیرا ممکن است کسى همین عمل را بداعى دیگرى غیر داعى تعظیم و عبادت بیاورد، مثلا بخواهد طرف را مسخره و استهزاء کند، و معلوم است که در اینصورت با اینکه همه آن خصوصیاتى را که سجده عبادتى دارد واجد است، مع ذلک عبادت نیست، بله، این معنا قابل انکار نیست، که معناى عبادت در سجده از هر عمل دیگرى واضح‌تر و روشن‌تر بچشم مى‌خورد.
خوب، وقتى معلوم شد که سجده عبادت ذاتى نیست، بلکه قصد عبادت لازم دارد، پس اگر در سجده‌اى مانعى تصور شود، ناگزیر از جهت نهى شرعى، و یا عقلى خواهد بود، و آنچه در شرع و یا عقل ممنوع است، این است که انسان با سجده خود براى غیر خدا، بخواهد براى آن غیر اثبات ربوبیت کند، و اما اگر منظورش از سجده صرف تحیت و یا احترام او باشد، بدون اینکه ربوبیت براى او قائل باشد، بلکه صرفا منظورش انجام یک نحو تعارف و تحیت باشد و بس، در اینصورت نه دلیل شرعى بر حرمت چنین سجده‌اى هست، و نه عقلى.
چیزى که هست ذوق دینى، که مردم متدین آن را از انس ذهن بظواهر دین کسب کرده‌اند، اقتضاء مى‌کند که بطور کلى این عمل را بخدا اختصاص دهند، و براى غیر خدا هر چند از باب تعارف و تحیت باشد، بخاک نیفتند، این ذوق قابل انکار نیست، و لکن چنین هم نیست که هر عملى را که بمنظور اظهار اخلاص در باره خدا مى‌آوریم، آوردن آن عمل در باره غیر خدا ممنوع باشد، و نتوانیم با آن عمل، نسبت به بندگان صالح خدا، و یا قبور اولیاء او، و یا آثار آنان اظهار محبت میکنیم، چون چنین معنى از راه دلیل عقلى و یا نقلى نرسیده، و ما انشاءله بزودى در محل مناسب باز پیرامون این مطلب بحث خواهیم کرد.
ترجمه تفسیر المیزان، ج 1، ص 185.