باشگاه خبرنگاران جوان -  مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری در هفدهمین اجلاس سران کشور‌های سازمان‌های اقتصادی (اکو) در جمهوری آذربایجان، اظهار کرد: در حالی که در مذاکره قرار داشتیم، رژیم صهیونیستی تجاوزات و حملات وحشیانه‌ای را علیه ما آغاز کرد. 

وی تاکید کرد: این اقدامات، نقضی آشکار و فاحش از کلیه موازین و اصول حقوق بین‌الملل، به‌ویژه بند ۴ ماده ۲ منشور ملل متحد بود و متأسفانه با همراهی ارتش متجاوز آمریکا ادامه یافت.

رئیس جمهور گفت: در طول ۱۲ روز حملات، مجموعه‌ای از اقدامات جنایتکارانه علیه نیرو‌های نظامی خارج از مأموریت، اساتید دانشگاه، شهروندان غیرنظامی، تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همچنین زیرساخت‌های عمومی کشور صورت گرفت که منجر به خسارت‌های گسترده انسانی و مادی شد.

نیرو‌های مسلح ایران، درسی فراموش‌نشدنی به متجاوزان دادند

پزشکیان بیان کرد: نیرو‌های مسلح ایران، با استناد به ماده ۵۱ منشور ملل متحد، در چارچوب حق دفاع مشروع از مردم شریف ایران، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشور دفاع کردند و با پاسخی قاطع، درسی فراموش‌نشدنی به متجاوزان دادند.

موضع‌گیری‌های مسئولانه کشور‌های منطقه قابل تقدیر است

رئیس‌جمهور در ادامه سخنرانی در اجلاس سران کشور‌های سازمان اقتصادی (اکو) در جمهوری آذربایجان، تاکید کرد: موضع‌گیری‌های مسئولانه کشور‌های منطقه به ویژه اعضای سازمان اکو، در بحران اخیر قابل تقدیر است. 

وی ادامه داد: بسیاری از سازمان‌ها و بلوک‌های منطقه‌ای و جهانی، از جمله نشست اخیر وزرای امور خارجه سازمان همکاری اسلامی مواضع قاطعی در محکومیت حملات علیه جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کردند. 

چشم‌انداز ۲۰۳۵ اکو باید افق‌هایی مشخص و دست‌یافتنی ترسیم کند

پزشکیان در ادامه با تاکید بر اینکه چشم‌انداز ۲۰۳۵ اکو باید افق‌هایی مشخص و دست‌یافتنی ترسیم کند، اظهار کرد: برخی از مهم‌ترین این چشم‌انداز‌ها چشم‌انداز تجاری ۲۰۳۵ است. بی‌تردید یکی از مهم‌ترین شاخص‌های کلیدی عملکرد اکو، شاخص تجارت درون‌منطقه‌ای است که متأسفانه تاکنون با ناکامی‌هایی روبه‌رو بوده است.

تجارت درون‌منطقه‌ای ۸ درصدی به هیچ عنوان قابل دفاع نیست

رئیس جمهور افزود: تجارت درون‌منطقه‌ای ۸ درصدی به هیچ عنوان قابل دفاع نیست. یکی از اهداف چشم‌انداز ۲۰۲۵ اکو، تحقق تجارت آزاد در منطقه بود که همچنان دور از دسترس باقی مانده است.

وی گفت: ایران و سایر کشور‌های عضو ترانزیت می‌توانند در این زمینه نقش‌آفرینی کنند. از جمله می‌توان ترجیحات و امتیازات جدیدی را در بنادر و مبادی ورود و خروج برای این کشور‌ها در نظرگرفت. 

پزشکیان افزود: اکو می‌تواند به‌عنوان یک مقصد گردشگری متنوع برای هر سلیقه‌ای مطرح شود و این هدف تا پیش از سال ۲۰۳۵ قابل تحقق است.

برقراری پرواز‌های مستقیم مابین کشور‌های عضو باید یک اولویت جدی باشد

رئیس جمهور بیان کرد: برقراری پرواز‌های مستقیم مابین کشور‌های عضو باید یک اولویت جدی باشد. تسهیل صدور روادید و هوشمندسازی خدمات گردشگری انسجام بیشتر میان ملت‌های عضو را به دنبال خواهد داشت.

وی گفت: امروزه ظهور فناوری‌های نوین اطلاعات و ارتباطات تحولات عمیقی در جوامع به‌ویژه در حوزه اقتصاد، ایجاد کرده است. 

پزشکیان بیان کرد: برای بهره‌گیری از این فناوری‌ها به‌ویژه هوش مصنوعی، کشور‌های عضو باید آمادگی لازم را کسب کنند. توسعه اقتصاد دیجیتال و هوشمند در منطقه اکو تنها در بستر بین‌المللی و به‌عنوان بخشی از زنجیره اقتصادی جهانی امکان‌پذیر است.

مرکز هوش مصنوعی اکو به عنوان یک مرکز تخصصی منطقه‌ای ایجاد شود

رئیس جمهور گفت: پیشنهاد می‌کنم در اولین اقدامات چشم‌انداز جدید، مرکز هوش مصنوعی اکو به عنوان یک مرکز تخصصی منطقه‌ای ایجاد شود.

بر اساس این گزارش، متن کامل سخنرانی رئیس جمهور در این نشست به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای رئیس‌جمهور.

نخست مایلم مراتب سپاس و قدردانی خود را به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران، از دولت و ملت عزیز جمهوری آذربایجان، به‌خاطر میزبانی شایسته و مهمان‌نوازی گرم‌شان در برگزاری این نشست عالی ابراز دارم. همچنین از جناب آقای دبیرکل و همکاران ایشان برای تمهیدات لازم در برگزاری این نشست صمیمانه تشکر می‌کنم.

روسای محترم جمهور، نخست‌وزیران محترم، میهمانان عزیز، حضار گرامی، خانم‌ها و آقایان.

در ۱۳ ژوئن و در میانه مذاکرات هسته‌ای با ایالات متحده آمریکا، تجاوز و حملات وحشیانه و تروریستی و غیرقانونی رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران، با نقض آشکار تمامی اصول و موازین حقوق بین‌الملل، از جمله بند ۴ ماده ۲ منشور ملل متحد، آغاز شد و با همراهی ارتش متجاوز آمریکا ادامه یافت.

طی ۱۲ روز تجاوزات وحشیانه، مجموعه‌ای از عملیات جنایتکارانه علیه نیرو‌های نظامی، خارج از محل مأموریت خود، استادان دانشگاه و شهروندان عادی، تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و نیز زیرساخت‌های عمومی، صورت گرفت و تلفات انسانی و خسارات مادی فراوانی را بر جای گذاشت.

البته نیرو‌های مسلح ما وفق ماده ۵۱ منشور ملل متحد به دفاع مردم شریف ایران، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشور پرداختند و درس بزرگی به متجاوزین دادند و مانع گسترش جنگ در منطقه شدند.

از این فرصت بهره می‌برم و از موضع‌گیری‌های مسئولانه کشور‌های منطقه از جمله اعضای سازمان اکو، در طول این بحران اخیر تشکر می‌کنم. بسیاری از سازمان‌ها و بلوک‌های منطقه‌ای و جهانی، از جمله نشست اخیر وزرای امور خارجه سازمان همکاری اسلامی، مواضع قاطعی در محکومیت حملات علیه جمهوری اسلامی ایران اتخاذ نمودند.

هفدهمین نشست سران اکو نیز فرصتی است تا محکومیت تجاوزات اخیر و تهدیدات منطقه‌ای و جهانی ناشی از آن بار دیگر به گوش جهانیان رسانده شود.

همکاران عزیز.

در سال پایانی اجرای چشم‌انداز اکو ۲۰۲۵ هستیم؛ چشم‌اندازی که متأسفانه به دلایل مختلف، از جمله همه‌گیری کرونا، به اهداف تعیین شده نرسیده است. همکاری‌های منطقه‌ای در چارچوب اکو در دهه‌های گذشته درس‌های ارزشمندی را در پی داشته است که باید در تدوین چشم‌انداز ۲۰۳۵ مورد توجه قرار گیرد.

همکاری ما در سازمان اکو بر بنیان‌های مستحکمی استوار است که در سال ۱۹۶۴، توسط سه کشور ایران، پاکستان و ترکیه در قالب سازمان همکاری منطقه‌ای برای توسعه پی‌ریزی شد. در واقع، همکاری منطقه‌ای در قالب اکو قدیمی‌ترین ساز و کار همکاری چندجانبه اقتصادی در جهان در حال توسعه می‌باشد.

در این سال‌ها و به ویژه پس از پیوستن ۷ کشور در اوایل دهه ۹۰ میلادی، ساختار‌ها و چارچوب‌های بسیار خوبی برای همکاری منطقه‌ای در حوزه‌های مختلف اقتصادی ایجاد شده است. سیاست همسایگی کماکان در اولویت دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد. برای ما، سازمان اکو، سازمان همکاری همسایگان است و از این منظر، در رأس دیپلماسی چندجانبه اقتصادی ما قرار دارد.

ما به قدرت و قوت سازمان همکاری اقتصادی اکو و ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه‌ی گسترده‌اش ایمان داریم. اکو می‌تواند رشد، شکوفایی، بالندگی و تاب‌آوری کشور‌های عضو و کل منطقه را ارتقا دهد.

با این مقدمه و بدون آن‌که بخواهم به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های اکو اشاره کنم ـ که همگی نسبت به آنها واقف هستیم ـ مایلم نظرات و پیشنهادات خود را برای تحقق همکاری‌های مؤثرتر و ظهور یک اکوی قوی‌تر در دهه پیش رو با شما همکاران محترم در میان بگذارم.

چشم‌انداز ۲۰۳۵ اکو باید افق‌هایی مشخص و دست‌یافتنی را ترسیم نماید. برخی چشم‌انداز‌ها عبارتند از:

۱. چشم‌انداز تجاری ۲۰۳۵

بی‌تردید یکی مهم‌ترین شاخص‌های کلیدی عملکرد اکو شاخص تجارت درون منطقه‌ای می‌باشد که متأسفانه جز ناکامی‌های سازمان است. تجارت درون منطقه‌ای ۸ درصدی به هیچ عنوان قابل دفاع نیست، یکی از اهداف چشم‌انداز ۲۰۲۵ اکو، تحقق تجارت آزاد در منطقه اکو بود که کماکان دور از دسترس مانده است.

موافقت‌نامه تجارت ترجیحی اکو (ECOTA) که قرار است مورد بازنگری قرار بگیرد و ان‌شاءالله اجرا گردد، پاسخ‌گوی نیاز‌های منطقه در ۱۰ سال آینده نخواهد بود. مذاکرات تجارت آزاد باید هر چه سریع‌تر آغاز شود و ایجاد منطقه تجارت آزاد اکو تا سال ۲۰۳۵ را هدف‌گذاری نماید.

در این ۱۰ سال، کشور‌های عضو فرصت خواهند داشت، ملزومات، زیرساخت‌های ملی و منطقه‌ای مورد نیاز برای عملیاتی‌شدن منطقه تجارت آزاد اکو را فراهم آورد.

۲. چشم‌انداز ترانزیتی ۲۰۳۵

در ۱۰ سال آینده نیاز داریم همکاری‌ها در حوزه ترانزیت و حمل‌ونقل را در دو سطح درون‌منطقه‌ای و میان‌منطقه‌ای گسترش دهیم. ۷ کشور محصور در خشکی اکو باید دسترسی ارزان‌تر، کوتاه‌تر و سهل‌تری به آب‌های آزاد و بازار‌های جهانی داشته باشند.

جمهوری اسلامی ایران و سایر کشور‌های ترانزیتی عضو در این خصوص نقش‌آفرین هستند، از جمله می‌توان ترجیحات و امتیازات جدیدی را در بنادر و مبادی ورود و خروج برای کشور‌های محصور در خشکی اکو در نظر گرفت. شبکه قطب‌های لجستیکی اکو باید در بالاترین سطح استاندارد‌های بین‌المللی در بنادر، مبادی و نقاط مرزی ایجاد و تجهیز شوند.

۳. چشم‌انداز دیجیتال ۲۰۳۵

امروز، ظهور فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات نوین، تحولات عمیق و وسیعی را در جوامع مختلف به‌ویژه در عرصه‌های اقتصادی پدید آورده است. برای بهره‌گیری از این فناوری‌ها و در رأس آن هوش مصنوعی کشور‌های عضو باید آمادگی لازم را کسب نمایند.

اگر در حوزه اقتصاد دیجیتال و کسب و کار‌های هوشمند به اقتصادی‌های ملی خود اتکا نماییم، شرکت‌های ما شانسی برای رقابت با شرکت‌های معظم فراملی فناوری اطلاعات نخواهند داشت. توسعه و شکوفایی اقتصاد دیجیتال و اقتصاد هوشمند در منطقه اکو در یک بستر بین‌المللی و به عنوان بخشی از زنجیره اقتصادی میسر می‌شود.

پیشنهاد می‌کنم، در اولین اقدامات در چارچوب چشم‌انداز جدید «مرکز هوش مصنوعی اکو» به‌عنوان یک مرکز تخصصی منطقه‌ای ایجاد شود.

۴. چشم‌انداز گردشگری ۲۰۳۵ اکو

صنعت گردشگری در منطقه اکو کماکان فرصت‌آفرین است و می‌تواند به رشد اقتصادی منطقه کمک شایانی نمایند. برخی از کشور‌های عضو در سال‌های اخیر پیشرفت‌های خوبی در عرصه این صنعت داشته‌اند. اکو می‌تواند به عنوان یک منطقه مقصد گردشگری برای هر سلیقه‌ای باشد؛ این مهم تا قبل از سال ۲۰۳۵ دست‌یافتنی است.

برقراری پرواز‌های مستقیم مابین همه کشور‌های عضو، باید یک اولویت جدی باشد. تسهیل صدور وزیرا، دیجیتال‌سازی خدمات گردشگری و انسجام بیشتر میان ملت‌های عضو باعث رونق این عرصه خواهد شد.

۵. چشم‌انداز تاب‌آوری ۲۰۳۵

بحران کرونا و تحولات ژئوپلیتیکی در سال‌های اخیر در منطقه و مناطق پیرامونی، ضرورت توجه به موضوع تاب‌آوری‌های ملی و منطقه‌ای در مواجهه با موارد مشابه در آینده را دوچندان کرده است. ناامنی انرژی، ناامنی غذایی، بلایای طبیعی و انسانی، تغییرات اقلیمی و سایر تهدیدات مشابه، ایجاب می‌کند برای مواجهه با آنها، همکاری و هماهنگی قبلی داشته باشیم.

سازمان اکو چارچوب‌های خوبی برای ارتقای تاب‌آوری منطقه‌ای و جمعی در قبال بحران‌های احتمالی در آینده را در اختیار قرار می‌دهد؛ چشم‌انداز ۲۰۳۵ باید به‌طور جدی به این موضوعات بپردازد.

حضار محترم.

همان‌طور که در بالا اشاره شد، توفیق هر چشم‌انداز و هر طرح عملی، در گرو تأمین ابزار‌ها و تضمین‌های لازم برای اجرا است؛ لذا چشم‌انداز ۲۰۳۵ اکو باید قبلاً در این خصوص به جمع‌بندی برسد. دبیرخانه اکو در مشورت با کشور‌های عضو نیز شرکای بیرونی، اقتضائات و ملزومات دستیابی به اهداف چشم‌انداز را احصا نماید تا تامین و تضمین آنها در دستور کار کشور‌های عضو اکو قرار گیرد.

در پایان، آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای برگزاری هجدهمین نشست سران اکو اعلام و با افتخار میزبان سران محترم کشور‌های عضو خواهیم بود.

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

از توجه شما سپاسگزارم.

منبع: ریاست جمهوری