
باشگاه خبرنگاران جوان؛ سید رضا مرزانی* - شرکتهای روابط عمومی، در دنیای مدرن امروزی، کسب و کار گستردهای را به جریان انداختهاند که اکنون به یک صنعت بزرگ تبدیل شده است. محصول اصلی این صنعت، «روایت» نام دارد. روایت به نفع کسانی که آن را به خدمت میگیرند و به ضرر کسانی که در مقابل مشتریان این صنعت قرار دارند. آمریکا، بزرگترین بازار این صنعت را به خود اختصاص داده و در سال جاری حجم معاملات این بازار تا به امروز به مرز ۲۵ میلیارد دلار رسیده است. برای درک بزرگی این بازار فقط کافی است آن را با حجم بازارهایی همچون بازیهای رایانهای و خوراک حیوان خانگی در آمریکا مقایسه کرد که هر کدام بین ۱۸ تا ۲۰ میلیارد دلار در سال گردش مالی دارند.
صنعت روابط عمومی و محصول آن یعنی روایت، در زمره نیرومندترین ابزارهای حکمرانی در آمریکا قرار میگیرند. به عبارت دیگر، حاکمیت پنهان در آمریکا، به نحو قابل توجهی متکی بر این صنعت است. البته نباید «روابط عمومی» را با صنعت سینما یا رسانههای اجتماعی، خلط کرد. در واقع سینما و انواع دیگر رسانههای موجود در جهان، به مثابه ابزارهایی در جعبه ابزار صنعت روابط عمومی هستند و استراتژیستهای روابط عمومی، به خصوص با اتکا بر ابزارهای رسانهای، اهداف مشتریان خود را عملی میکنند.
بر این اساس، تمام جریانها و گروههای سیاسی مهم در آمریکا، به ویژه جریان نومحافظهکاری (چه دموکرات و چه جمهوریخواه) و همچنین تشکیلات صهیونیستی (چه مسیحی و چه یهودی) در آمریکا، روابط عمیق و چند لایهای با این صنعت دارند. برخی از مقامات پیشین دولتی، پس از انفصال از خدمت، یک شرکت روابط عمومی افتتاح میکنند یا در یکی از این قبیل شرکتها مشغول به کار میشوند. صنعت روابط عمومی، بخش مهمی از ساختار «لابی» را در آمریکا شکل میبخشد؛ بنابراین این صنعت، علاوهبر تأثیرگذاری اقتصادی، نقش غیرقابل انکاری را در شکل بخشیدن به سیاستهای داخلی و خارجی آمریکا، ایفا میکند.
شرکتهای روابط عمومی، با استفاده از ارتباطات درهم تنیده خود با رسانهها و مطبوعات، به مشتریان خود کمک میکنند تا روایت مدنظر خود را از طریق این خروجیها، به افکار عمومی کشور و جهان تزریق کنند. اینکه این روایت تا چه حد به واقعیت نزدیک باشد، کوچکترین اهمیتی ندارد و تنها چیزی که در این شرکتها، به عنوان یک ارزش ذاتی پذیرفته میشود، مبلغ قراردادی است که منعقد میکنند. آنچه که به دست این شرکتها رقم میخورد بیشتر شبیه حوادثی است که در رمانهایی همچون «۱۹۸۴» جرج اورول یا «دنیای قشنگ نو» آلدوس هاکسلی میخوانیم. این شرکتها، «روایت» مدنظر خود را در قالب «حقایق» و «وقایع» از طریق رسانههای جمعی و اجتماعی، در میان مردم ترویج و تبلیغ کرده و قادرند هر واقعیتی را به کذب و هر دروغی را به واقعیت تبدیل کنند.
در این گزارش کوتاه به معرفی و بررسی یکی از این شرکتهای روابط عمومی آمریکایی میپردازیم که ارتباط نزدیکی با حلقه پیرامونی دونالد ترامپ دارد و مسئولیت ترویج پروپاگاندای فارسی زبان علیه ایران را برعهده گرفته است. این شرکت تحت عنوان اسپشیال گست (Special Guest) همچنین ارتباط عمیقی با عناصر ضدایرانی خارج از کشور دارد.
شرکت روابط عمومی اسپشیال گست پابلیسیتی (Special Guests Publicity LLC) در سال ۱۹۸۶ توسط جرالد (جری) مکگلوتلین (Gerald (Jerry) McGlothlin) در محله هیکوری نیویورک سیتی، بنیانگذاری شد. این شرکت در ابتدا به عنوان «آژانس روابط رسانهای» به مشتریان خود کمک میکرد تا در نمایشها، برنامهها و تاک شوهای شناخته شده رادیو و تلویزیون حضور پیدا کرده و «روایت» خود را ارائه کنند. این نوع فعالیت، همچنان بخش مهمی از کسب و کار و درآمد این شرکت را به خود اختصاص میدهد و در این زمینه به میزان قابل توجهی، اعتبار کسب کرده است. در حال حاضر اسپشیال گست با خروجیهای رسانهای همچون فاکس نیوز، سیبیسی،ایبیسی و انپیآر ارتباط موثر و بسیار زیادی دارد.
دیگر حوزه فعالیت این شرکت، «مشاوره شهرت» است. کارشناسان این شرکت به افراد بهرمند از تمکن مالی که خواهان تقویت جایگاه و کسب و کار خود هستند، کمک میکند تا «پیام و روایت» مناسبی را تولید کرده و از طریق «راهبردهای صحیح» رسانهای، به افکار عمومی تزریق کنند.
بخش سوم فعالیت این شرکت روی «تولید محتوا» متمرکز است. بخش مهمی از محتوایی که این شرکت تولید میکند، از طریق وبسایت رسمی آن به آدرس «https://www.specialguest.co» منتشر میشود. مطالعات موردی، مقالات مطبوعاتی، مشاورههای رسانهای و امکان ثبت درخواست برای «دریافت مشاوره شهرت» از طریق این وبسایت در دسترس هستند.
بخش نهایی فعالیتهای، به کارهای تبلیغاتی مختلف اختصاص دارد. ازجمله این فعالیتها میتوان به طراحی وبسایت، طراحی لوگو، بازاریابی دیجیتالی، توسعه اپلیکیشن و «حمایت معنوی» اشاره کرد.
این شرکت در مرتبط ساختن چهرههای سیاسی، اجتماعی و بعضاً علمی به رسانههای پرمخاطب، تبحر قابل توجهی دارد. همچنین شماری از شرکتهای برجسته آمریکایی، در زمره مشتریان این شرکت هستند که برای مثال میتوان به گوگل، یوتیوب، تیکتاک، اسپوتیفای، نشنال جئوگرافی، آیبیام، اچتیسی و مسترکارد اشاره کرد. اسپشیال گست به صورت خاص روی طراحی «کمپینهای» بزرگ و جذاب برای این ابرشرکتهای آمریکایی، تمرکز دارد و در حال حاضر چند کمپین مهم را برای گوگل و یوتیوب مدیریت میکند که نقش مهمی در توسعه کسب و کار این دو شرکت ایفا میکنند. ازجمله این کمپینها میتوان به کمپین «عشق پاریسی» (Parisian Love) اشاره کرد که توسط این شرکت برای گوگل طراحی شده و اجرا میشود.
یکی از مهمترین تحولاتی که به صورت خاص پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه دولت و ملت ایران عزیز در داخل آمریکا رخ داد و افکار عمومی کمتر از آن اطلاع دارد، تغییر «روایتهای» مرتبط با ایران در میان مردم آمریکا بود. افکار عمومی آمریکایی نسبت به «ماهیت جمهوری اسلامی» و خواستههای «ملت ایران» تغییرات قابل توجهی را متحمل شد. بخش نسبتاً قابل توجهی از جامعه آمریکایی اکنون نسبت به حقانیت جمهوری اسلامی و ارتباط مستحکم آن با مردم ایران، از واقعیت ماجرا مطلع هستند. این بدان معناست که بیش از چهار دهه پروپاگاندای خصمانه دول مختلف آمریکایی علیه دولت و مردم ایران، اکنون با چالش جدی «روایی» مواجه شده است. این بدان معناست که دشمنان جمهوری اسلامی و مردم ایران به ویژه جریانی که به «اپوزیسیون خارج نشین» شهره شده، باید بار دیگر «روایت» خود را از ایران با قوت و وسعت زیادی در افکار عمومی مردم آمریکا تزریق کنند.
با استقرار یک تیم جدید در اداره روابط عمومی کاخ سفید در دولت دوم ترامپ، سیاستگذاری رسانهای آمریکا در قبال ایران، تغییراتی را تجربه کرد. لازم به ذکر است که هرچند کنگره تمام کمکهای خارجی وزارت خارجه آمریکا از طریق یواساید (USAID) را قطع کرد، اما جریان ضد-انقلاب تا حدودی از این قطع منابع مصون باقی ماند. شرکت اسپشیال گست ازجمله بازیگرانی است که با تیم جدید روابط عمومی در کاخ سفید، مرتبط است و مسئولیت معرفی چهرههای ضد-ایرانی به رسانههای پرمخاطب آمریکایی بر عهده این شرکت گذاشته شد.
دفتر روابط عمومی کاخ سفید از ابتدای ماه ژوئن سال جاری (اواخر اردیبهشت ۱۴۰۴)، جری مکگلوتلین، مدیر اسپشیال گست را به گروهک منافقین تحت امر مریم رجوی، مرتبط ساخت. همراهی کامل اسپشیال گست با سیاستهای دولت جدید ترامپ، به ویژه در رابطه با مهاجران و تعرفههای واردات و سرکوب اعتراضات داخلی مردم آمریکا، این شرکت را به گزینهای مطلوب برای چنین مأموریتی تبدیل کرده است.
اسپشیال گست قرار است به تکثیر و ترویج «روایت فرقه رجوی» در رابطه با «تغییر رژیم» در داخل ایران در میان افکار عمومی آمریکایی و در سطح بینالمللی، کمک کند؛ بنابراین کارشناسان تحت امر جری قرار است یک راهبرد رسانهای طراحی کرده و مسیر ورود سخنگویان و چهرههای وابسته به گروهک منافقین را به رسانههای برجسته و پرمخاطب آمریکایی، هموار سازند. به شکل خاص قرار است این چهرهها در تاک شوهای آمریکایی حضور پیدا کنند. با در نظر گرفتن ارتباط اسپشیال گست با حلقه نزدیک به ترامپ، به نظر میرسد دولت ترامپ در ادامه سیاستهای ضدایرانی خود، قصد دارد سیاست «تغییر رژیم در ایران» را در سطح رسانهای و افکار عمومی آمریکایی تقویت کند. از این رو، به نظر ایشان بهترین «روایت» برای انعکاس این سیاست برای اقناع افکار عمومی آمریکایی، «روایت فرقه رجوی» است.
گروهک تروریستی رجوی که در حال حاضر تحت عنوان خودساخته «شورای ملی مقاومت ایران» فعالیت میکند، تا سالهای نخست دولت اول بایدن در فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا قرار داشت. به ابتکارعمل لابی صهیونیستی، نام این سازمان از فهرست سیاه خارج شد و در زمره نزدیکترین متحدین دول مختلف آمریکا قرار گرفت. فرقه رجوی در تلاش است با استفاده از خدمات اسپشیال گست، برای خود در میان حلقههای سیاسی و رسانهای آمریکایی، «کسب اعتبار» کند.
لابی صهیونیستی از ابتدای دولت جدید ترامپ و با حمایت نومحافظهکاران آمریکایی که در ظاهر از اطراف ترامپ پراکنده شدهاند، برنامهریزی جامع و پیچیدهای را علیه دولت و ملت ایران عزیز تدوین کردهاند. یکی از مهمترین سرفصلهای این برنامه، «سیاست تغییر رژیم» در ایران است. هرچند این سرفصل در تمام سالهای پس از انقلاب علیه ایران به کار گرفته شده و هرگز از دستورکار نظام سلطه به رهبری آمریکا، خارج نشده است، اما حداقل برای مدتی، چندان از آن سخن گفته نمیشد و برخی مقامات آمریکایی، به ویژه دموکراتهایی همچون اوباما، بایدن و کری، در برخی از اظهار نظرهای عمومی خود، مدعی بودند که چنین گزینهای را علیه ایران درنظر ندارند.
باید توجه داشت که «سیاست تغییر رژیم» در ایران هدف نهایی ترامپ و تیم صهیونیستی پیرامون او نیست. در واقع این سیاست یک ابزار برای رسیدن به هدفی دیگر است که میتوان از آن تحت عنوان «تجزیه ایران بزرگ» نام برد. وجود دولت-ملتی به بزرگی و توانمندی ایران عزیز در مهمترین موقعیت جغرافیایی جهان یعنی در غرب آسیا و در مرکز خاورمیانه، به مثابه چالشی بزرگ برای تجاوزگری موجودیت نامشروع صهیونیسم در فلسطین اشغالی است.
با برهم خوردن تصورات و معادلات آمریکایی-صهیونیستی در مورد همراهی مردم ایران با تجاوزات جنایتکارانه به سرزمین مقدسمان، ایران عزیز و با یکپارچه شدن افکار عمومی جهان و حتی آمریکا علیه سیاستهای جنگطلبانه ترامپ و ناتنیاهو، لابی صهیونیستی تلاش میکند با اتکا بر ابزارهایی همچون «اسپشیال گست» و به خدمت گرفتن «فرقه رجوی»، افکار عمومی آمریکا را برای همراهی با جنگ علیه ایران، قانع کنند.
*مترجم و پژوهشگر