
باشگاه خبرنگاران جوان - سید ضیا هاشمی روز شنبه چهارم مرداد در نشست فصلی معاونان و مدیرانکل ستادی و استانی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که در سالن فجر وزارتخانه برگزار شد، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای تهاجم رژیم صهیونیستی در جنگ ۱۲ روزه به ایران، اظهار داشت: شهدا سرمایه معنوی کشور و بخشی از ظرفیتهای میراث فرهنگی ما هستند. این جنگ نشان داد که اسلحه ما در مقاومت، تعلقات ملی در کنار موشکهای نقطهزن است و این هویت، سرمایه بزرگی برای کشور محسوب میشود.
وی با بیان اینکه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در تقویت هویت ملی و مقاومت نقش کلیدی دارد. با استناد به سخنان رهبر معظم انقلاب مبنی بر لزوم تقویت مقاومت، تأکید کرد: خادمان حوزه گردشگری، صنایع دستی و میراث فرهنگی، مجاهدان جهاد مقاومت و راز حفظ اقتدار ملی هستند. حرمتی که در جهان داریم، متکی به این سه حوزه است که به نیازهای اولیه انسان معطوف هستند.
هاشمی با توجه به تأثیر بازدید از آثار تاریخی مانند گنبد سلطانیه، گفت: وقتی بهعنوان یک ایرانی میراث فرهنگی کشورت را میبینی، حس غرور و تعلق ملی در تو تقویت میشود. پس از بازدید از گنبد سلطانیه، احساس کردم آدم قبلی نیستم.
معاون فرهنگی معاون اول رئیسجمهور همچنین از پیگیری موضوع معماری و شهرسازی ایرانی-اسلامی خبر داد و توضیح داد: این موضوع را تا حصول نتیجه دنبال میکنیم.
هاشمی همچنین به ظرفیت شورای ملی زیارت اشاره کرد و گفت: با توجه به وجود حدود ۱۰ میلیون سالمند در کشور و حرکت جامعه به سمت سالمندی، ایجاد تسهیلات برای گردشگری سالمندان بهویژه در مراکز میراثی، میتواند به رونق این حوزه کمک کند.
معاون صنایعدستی وزارت میراثفرهنگی نیز با تأکید بر جایگاه تمدنی و اجتماعی صنایعدستی در ایران گفت: هنرمند صنایعدستی فقط شاغل نیست، بلکه حامل یک روایت تاریخی و خالق هویت ملی است.
مریم جلالی دهکردی با توجه به پیوند عمیق صنایعدستی با فرهنگ ملی، افزود: صنایعدستی فقط یک شغل نیست؛ یک شکل از زندگی و بازآفرینی هویت است. هنرمند صنایعدستی، همزمان با خلق اثر، هویت تاریخی و فرهنگی ایران را بازتولید میکند.
وی با تأکید بر ساختار اجتماعی صنایعدستی ادامه داد: این حوزه از معدود عرصههایی است که خانوادهمحور، بومیمحور و زنمحور است و به همین دلیل، قدرت نفوذ آن در جامعه بالا و اثرگذاریاش پایدار است.
معاون صنایعدستی با اشاره به ضرورت همافزایی نهادهای دولتی و فرادولتی داشت: اگر میخواهیم صنایعدستی در اقتصاد ملی اثرگذار باشد، باید شبکه همکاری میان وزارتخانهها، نهادهای حمایتی، آموزشی، درمانی و رسانهای شکل بگیرد. حضور امروز وزرای کار، ارتباطات و کشور نشانهای از امکان این همافزایی است.
جلالی دهکردی خاطرنشان کرد: صنایعدستی تنها متعلق به بازار نیست؛ وارد عرصههایی، چون هنر درمانی نیز شده است. امروز سازمان بهزیستی از هنرهای سنتی برای درمان کودکان اوتیسم استفاده میکند؛ این یعنی، صنایعدستی وارد ساحت سلامت، تربیت و درمان شده است.
وی تصریح کرد: بیش از ۷۰ درصد شاغلان در صنایعدستی را بانوان ایرانی تشکیل میدهند؛ این نشان میدهد که صنایعدستی یکی از مؤثرترین ابزارها برای توانمندسازی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زنان در کشور است.
جلالی دهکردی نشست فصلی را فراتر از یک جلسه سازمانی دانست و تأکید کرد: امروز شاهد شکلگیری یک شبکه مدیریتی همافزا میان وزارتخانهها هستیم. استمرار این نشستها میتواند به تقویت سرمایه اجتماعی، تقویت دیپلماسی فرهنگی و انسجام هویتی کشور بینجامد.
وزیر کشور نیز با تأکید بر اهمیت هویت تاریخی و دینی ایران، آن را سرچشمه افتخار ملی دانست و گفت: وزارت کشور با تمام توان و ظرفیتهای خود، همپیمان راهبردی وزارت میراثفرهنگی در توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور است.
اسکندر مومنی افزود: فعالیت در وزارت میراثفرهنگی، فراتر از یک مأموریت صرفاً اداری، به معنای ایفای نقش در پاسداری از هویت فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور است؛ کاری سترگ و چند وجهی که شایسته تقدیر و تحسین است.
وزیر کشور گفت: براساس اهداف تعیینشده در برنامه هفتم توسعه کشور در حوزه گردشگری، پیشبینی شده است که سالانه حداقل ۱۵ میلیون گردشگر خارجی از ایران بازدید کنند؛ اما این میزان صرفاً نقطه آغاز است و ظرفیت رشد بیحد و مرزی را در بر دارد.
مومنی در خصوص پیشرفتهای ثبت جهانی آثار تاریخی کشور گفت: از ابتدای انقلاب تاکنون، تعداد آثار ثبت شده جهانی کشور از ۳ به ۲۹ مورد رسیده است که نمایانگر پشتکار و تعهد مستمر در حفظ و معرفی گنجینههای بیبدیل فرهنگی ایران است.
وی همچنین با اشاره به تجربه دوران جنگ ۱۲ روزه گفت: دشمنان امید به ایجاد تفرقه و شکاف در ملت ایران داشتند، اما از این حقیقت غافل بودند که ریشههای عمیق هویت تاریخی و دینی مردم ایران همچون عاملی وحدتبخش، تمامی اقشار و گروهها را در صحنه دفاع از کشور گردهم میآورد.
وزیر کشور درباره تنوع فرهنگی و قومی ایران اظهار داشت: ایران با تمام تفاوتهای فرهنگی و اقوام متنوع خود، به مثابه یک مجموعه منسجم و منبعث از وحدت و انسجام ملی است. این تفاوتها نه تنها عامل تفرقه نیست، بلکه ثروتی گرانبهاست که وحدت ملی را عمیقتر و زیباتر جلوه میدهد. سفرهای نوروزی گسترده مردم به نقاط مختلف کشور، جلوهای ملموس از این همبستگی فرهنگی است.
مومنی هویت تاریخی و دینی ایران را «ستونی استوار و سرمایهای سترگ» توصیف کرد و افزود: این هویت نه تنها باید حفظ شود بلکه در عرصههای ملی و بینالمللی به شکلی درخشان معرفی شود.
وی ادامه داد: وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی نه تنها مجری صیانت فرهنگی است، بلکه میتواند با بهرهگیری از ظرفیت گردشگری به یک موتور محرکه اقتصادی مؤثر در کشور بدل شود.
وزیر کشور با تأکید بر علاقه و تمایل روزافزون مردم به سفرهای داخلی اظهار داشت: آمارها نشان میدهد نرخ رشد سفرهای داخلی از رشد جمعیت پیشی گرفته است که این موضوع بیانگر اشتیاق جامعه برای کشف زیباییها و ظرفیتهای کشور است. وزارت کشور متعهد است با تسهیلگری و همکاری مستمر با وزارت میراثفرهنگی، زمینه سفرهای امن، ارزان و با کیفیت را برای همه اقشار مردم فراهم آورد.
مومنی همچنین بر اهمیت شناسایی، معرفی و ترویج جاذبههای گردشگری و آثار تاریخی استانها تأکید کرد و گفت: یکی از اولویتهای مهم وزارت میراثفرهنگی، اطلاعرسانی دقیق و گسترده درباره این آثار است؛ زیرا بسیاری از مردم و حتی گردشگران با ظرفیتهای بینظیر مناطق مختلف کشور آشنا نیستند. این امر نه تنها به توزیع متوازن سفرها کمک میکند، بلکه زمینهساز حفظ بهتر میراث فرهنگی و توسعه پایدار گردشگری خواهد بود.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز بر ضرورت بهرهگیری از فناوریهای نوین، هوش مصنوعی و زیرساختهای ارتباطی برای توسعه گردشگری، معرفی ظرفیتهای ایران به جهان و تقویت امنیت سایبری تأکید کرد و گفت: توسعه گردشگری با فناوری و هوش مصنوعی شتاب میگیرد.
سید ستار هاشمی با توجه به پیشینه تاریخی و ظرفیتهای غنی گردشگری مذهبی ایران، اظهار داشت: ما باید با بهرهگیری از فناوری، ارتباط مؤثری با جهان برقرار کنیم و ظرفیتهای گردشگری کشور را بهصورت گسترده معرفی کنیم.
وی به اقدامات وزارت ارتباطات برای تسهیل خدمات به زائران اربعین اشاره کرد و گفت: همکاران ما طی دو روز گذشته در عراق حضور یافتند و توافقاتی برای ارائه خدمات ارتباطی به زائران انجام شده است. ظرفیتهای سکوهای داخلی و شرایط ویژهای برای خدمترسانی در این رویداد فراهم شده است. این اقدامات بخشی از تلاشهای وزارت ارتباطات برای تقویت زیرساختهای ارتباطی در حوزه گردشگری مذهبی است.
هاشمی با تأکید بر نقش زیرساختهای فناوری در توسعه گردشگری و اقتصاد مرتبط با آن، بیان کرد: صنعت گردشگری و اقتصاد وابسته به آن نیازمند توجه بیشتر به زیرساختهای ارتباطی است. توسعه فروشگاههای برخط و صنایع دستی با هدف حذف واسطهها، یکی از ظرفیتهای مهمی است که میتواند بهویژه در جوامع روستایی امیدآفرین باشد.» وی همچنین به موضوع بومگردی و مهاجرت معکوس اشاره کرد و گفت: «زیرساختهای ارتباطی نقش کلیدی در تحقق این اهداف ایفا میکنند و وظیفه ما را در این حوزه سنگینتر میکنند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تولید محتوا را یکی از کارکردهای اصلی در توسعه گردشگری دانست و اذعان داشت: برای تولید محتوای مؤثر باید از فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی، واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) استفاده کنیم. هوش مصنوعی میتواند در رمزگشایی از آثار تاریخی و کتیبههای سنگی تحول ایجاد کند و تجربهای بینظیر برای گردشگران فراهم آورد. این فناوریها نهتنها به معرفی بهتر میراث فرهنگی کمک میکنند، بلکه میتوانند در جذب گردشگران داخلی و خارجی مؤثر باشند.
هاشمی به اهمیت امنیت سایبری در توسعه فناوری اشاره کرد و گفت: وقتی صحبت از توسعه میشود، موضوع امنیت نیز مطرح است. در حملات سایبری اخیر رژیم صهیونیستی، شاهد حملات گستردهای در فضای مجازی بودیم که با تلاش همکاران، این حملات مدیریت شد و امنیت سامانههای تخصصی حفظ گردید.» وی افزود که در این راستا، دستگاهها به چند بخش تقسیم شدهاند و تعاملات خوبی بین وزارت ارتباطات و سایر دستگاهها شکل گرفته، اما این سطح از همکاری کافی نیست و باید تقویت شود.
وی توضیح داد: قانونگذار یک درصد از منابع اعتباری را برای امنیت سایبری دستگاهها اختصاص داده است. ما مأموریت ویژهای به سازمان فناوری اطلاعات دادهایم تا این موضوع را با جدیت پیگیری کند، اما با کمبود نیروی متخصص در حوزه امنیت سایبری مواجهایم که باید در هیات دولت برای رفع آن اقدام کنیم، چون زندگی مردم به فناوری گره خورده و تأمین منابع انسانی در این حوزه ضروری است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره تحول دیجیتال در دستگاههای دولتی گفت: ما خوشههای مختلفی را برای تحول دیجیتال طراحی کردهایم که یکی از آنها در حوزه گردشگری و میراث فرهنگی است. این طرح بهزودی در دولت ارائه میشود. موضوع «ایران اکسس» در حوزه گردشگری مطرح نیست و تمرکز اصلی بر تأمین امنیت سامانهها و توسعه زیرساختهای فناوری است تا ظرفیتهای ارزشمند ایران به جهان معرفی شود.
هاشمی با بیان اینکه تحول در صنعت گردشگری بدون توجه به فناوری امکانپذیر نیست و این دو حوزه بهصورت جداییناپذیر به هم وابستهاند. از مدیران و فعالان حوزه گردشگری خواست تا با همکاری وزارت ارتباطات، از ظرفیتهای فناوری برای توسعه این صنعت و معرفی هرچه بهتر جاذبههای ایران بهره ببرند.
وی همچنین به موفقیت پرتاب ماهواره ناهید ۲ اشاره کرد و آن را دستاوردی بزرگ برای کشور دانست و گفت: این ماهواره که برای اولین بار در باند کییو فعالیت میکند، بخشی از منظومهای از ماهوارههاست که به دست متخصصان و نخبگان جوان ایرانی طراحی و پرتاب شده است. این موفقیت پیام مهمی از مسیر توسعه فناوری کشور به دست توانمند متخصصان داخلی به جهانیان مخابره میکند.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تأکید بر ظرفیتهای منحصربهفرد وزارت میراثفرهنگی در توسعه اشتغال و کاهش فقر، از تقویت همافزایی نهادی و بهرهگیری هدفمند از ابزارهای سیاستگذاری مشترک میان دو وزارتخانه خبر داد و گفت: وزارت میراثفرهنگی بهواسطه ساختار فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی خود، یکی از کمهزینهترین و پربازدهترین دستگاهها در ایجاد اشتغال مولد محسوب میشود.
احمد میدری درباره ظرفیتهای اقتصادی و اجتماعی میراثفرهنگی در حوزه اشتغالآفرینی اظهار کرد: ایجاد اشتغال، بهعنوان یکی از مسئولیتهای محوری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بهنحو مؤثری در ساختار و کارکرد وزارت میراثفرهنگی نیز تحقق مییابد. این وزارتخانه با بهرهمندی از منابع بومی، ظرفیتهای صنایعدستی و فرصتهای گردشگری، یکی از مقرونبهصرفهترین نهادها در تولید شغل است.
وی با تأکید بر ضرورت توسعه تعاملات بینوزارتی خاطرنشان کرد: اشتراکات مفهومی و مأموریتی میان دو وزارتخانه ایجاب میکند که پیوند ساختاری، همافزایی منابع و بهرهبرداری از ظرفیتهای مکمل، در دستورکار مشترک قرار گیرد. این مهم میتواند به ایجاد یک زنجیره سیاستگذاری مؤثر در حوزه اشتغال، معیشت و فرهنگ منجر شود.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره برنامههای وزارت کار در حوزه هتلداری گفت: هتل هما در ماههای آتی بهصورت مدیریت پیمان واگذار میشود. انتظار میرود وزارت میراثفرهنگی با بهرهگیری از شناخت خود از سرمایهگذاران حرفهای در حوزه گردشگری، در معرفی و ارزیابی متقاضیان همکاری لازم را بهعمل آورد.
میدری همچنین درباره تأییدیه مهارتی هنرمندان صنایعدستی توسط سازمان آموزش فنی و حرفهای اذعان داشت: در خصوص تأیید صلاحیت حرفهای هنرمندان، مشکلی وجود ندارد و آمادگی داریم با معاونت صنایعدستی وزارت میراثفرهنگی تعامل گستردهتری را در این حوزه رقم بزنیم.
وی درباره پوشش بیمهای مشاغل مرتبط با این وزارتخانه نیز تصریح کرد: پیشنهاد ما بهرهمندی از ظرفیت بیمه صندوق روستایی و عشایری برای شاغلان صنایعدستی، گردشگری و مشاغل فرهنگی است؛ این نوع بیمه از منظر مزایا و نرخ مشارکت، واجد شرایط مناسبی برای این اقشار است.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از آمادگی این وزارتخانه برای تخصیص خط اعتباری به خریداران صنایعدستی خبر داد و توضیح داد: در قالب تجربه موفقی که برای کارگاههای تولید پوشاک اجرا کردیم، امکان ارائه خط اعتباری تا سقف ۵۰ میلیون تومان براساس چک معتبر وجود دارد. این مدل را میتوان برای حمایت از بازار صنایعدستی نیز اجرایی کرد.
میدری گفت: این وزارتخانه با نگاه آیندهنگر و مدیریتی هوشمندانه، در عرصههای صیانت از میراث، توسعه گردشگری و توانمندسازی صنایعدستی کارنامهای موفق از خود برجای گذاشته است. صالحیامیری نیز با اشراف کامل، از جایگاه این حوزه در هیات دولت صیانت میکند.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: امسال ۷ هزار میلیارد تومان اعتبار برای مشاغل خانگی اختصاص یافته که در چارچوب رستههای مورد تأیید وزارت کار، این منابع قابل تخصیص است و با هدایت راهبردی وزارت میراثفرهنگی میتوان آن را بهسمت اشتغالهای خرد، خانگی و بومی هدایت کرد.
میدری بر اهمیت اتصال نهادی و یکپارچگی منابع میان دستگاههای اجرایی تاکید و خاطرنشان کرد: برای جلوگیری از موازیکاری، هدر رفت منابع و اثربخشی بیشتر، باید همافزایی میان دستگاهها نهادینه شود. وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی یکی از مستعدترین نهادها برای تحقق این مدل حکمرانی همافزایانه است.
منبع: وزارت میراث فرهنگی