باشگاه خبرنگاران جوان - بازچرخانی فاضلاب به عنوان یکی از راهکار‌های نوین و مؤثر در تأمین منابع آب، به ویژه در شرایط محدودیت‌های آبی کشور، روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب شهری نه تنها از نظر زیست‌محیطی و بهداشتی اهمیت دارد، بلکه می‌تواند به عنوان یک منبع آب نامتعارف در بخش‌های صنعتی و کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.

درحال حاضر ظرفیت تصفیه‌خانه‌های فاضلاب کشور به ۶.۲ میلیون مترمکعب در شبانه‌روز رسیده است و بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، این ظرفیت تا پایان برنامه هفتم توسعه به ۸ میلیون مترمکعب افزایش خواهد یافت که می‌تواند نقش مؤثری در تأمین منابع آب ایفا کند.

برنامه‌های توسعه فاضلاب شامل اجرای ۶۷ طرح مختلف تا سال ۱۴۰۷ است که به ترتیب ۲۴ طرح در سال ۱۴۰۴، ۱۶ طرح در سال ۱۴۰۵، ۲۱ طرح در سال ۱۴۰۶ و ۲ طرح در سال ۱۴۰۷ به بهره‌برداری خواهند رسید. این پروژه‌ها بخشی از تلاش‌های گسترده برای افزایش دسترسی شهروندان به خدمات فاضلاب و مدیریت بهتر منابع آب محسوب می‌شوند.

یکی از نکات کلیدی در اجرای این پروژه‌ها، نقش پررنگ بخش خصوصی است. در این میان ا ۶۴ قرارداد در قالب بیع متقابل و فروش پساب منعقد شده که تاکنون ۳۱۴ میلیون مترمکعب پساب به بخش خصوصی واگذار شده است. درآمد حاصل از این قرارداد‌ها بیش از ۱۱۰ هزار میلیارد تومان بوده که مستقیماً در ساخت و توسعه تأسیسات فاضلاب هزینه شده است.

در حال حاضر، ۳۶۵ شهر کشور تحت پوشش خدمات فاضلاب قرار دارند و شاخص بهره‌مندی از این خدمات به ۶۵ درصد رسیده است. طبق برنامه‌ریزی‌ها، این رقم تا پایان برنامه هفتم توسعه به ۷۰ درصد خواهد رسید و نشان‌دهنده پیشرفت قابل توجه در توسعه زیرساخت‌های فاضلاب است.

بی‌شک توسعه زیرساخت‌های فاضلاب نیازمند سرمایه‌گذاری قابل توجهی است؛ به‌طوری که به طور متوسط هر نفر به ۲۳ میلیون تومان سرمایه نیاز دارد. با توجه به محدودیت منابع دولتی، مشارکت بخش غیردولتی به عنوان راهکاری موثر در تأمین مالی این پروژه‌ها مطرح شده است.

با توجه به اهمیت افزایش ظرفیت تصفیه فاضلاب و نقش کلیدی مشارکت بخش خصوصی، انتظار می‌رود این روند توسعه‌ای، گامی مؤثر در مدیریت پایدار منابع آب کشور باشد. بازچرخانی فاضلاب نه تنها به حفظ محیط زیست کمک می‌کند، بلکه می‌تواند بخشی از نیاز‌های آبی صنایع و کشاورزی را پوشش دهد و به کاهش فشار بر منابع آب شرب منجر شود.

استمرار حمایت‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها در این حوزه، کلید موفقیت در تحقق اهداف توسعه پایدار آب خواهد بود موضوعی که لازم است مورد توجه جدی قرار بگیرد.