باشگاه خبرنگاران جوان؛ عاطفه گنجعلی -  دامپروری در سیستان دارای سابقه و شهرت بین‌المللی است این حرفه پس از کشاورزی و صیادی مهمترین شغل درآمدزای روستاییان سیستان و بلوچستان تا قبل از خشکسالی محسوب می‌شد، اما در زمان حاضر رد پای دامداری را به ندرت می‌توان در روستا‌ها دید.

بیشترین آسیب خشکسالی‌ها مربوط به بخش کشاورزی در شمال استان و در منطقه سیستان بوده است به طوری که مراتع و جمعیت دام‌های این منطقه کاهش چشمگیری یافته است. جمعیت دامی استان قبل از خشکسالی، شش میلیون راس بود حالا پس از سه دهه خشکسالی دریاچه‌ای خشکیده، قایق‌های بر زمین مانده صیادان، دامدارانِ بی دام همه و همه حکایت از سونامی ویرانگر بنام خشکسالی در منطقه دارد.

شمشیر دو لبه خشکسالی 

محمد کیخا یکی از دامداران منطقه سیستان به بیان مشکلات ناشی از خشکسالی‌های چند ساله می‌پردازد و می‌گوید: در سال‌های گذشته، خشکسالی‌ها توان تولید علوفه را از ما گرفته در ابتدا سعی کردم با خرید علوفه از بازار، دام‌هایم را نگه‌دارم، اما هزینه‌ها به قدری بالا رفت که دیگر نمی‌توانستم ادامه دهم. در نهایت، مجبور شدم بسیاری از دام‌هایم را بفروشم و حالا فقط چند راس دام دارم که به سختی از آنها مراقبت می‌کنم.

 خشکسالی‌های فاجعه آور 

علی بارانی یکی دیگر از دامداران سیستان هم خشکسالی بر روی فرهنگ و معیشت جامعه‌اش می‌گوید: اجداد ما دامدار بوده آن و این شغل بخشی از هویت ماست. اما حالا با خشکسالی، نه تنها دام‌هایمان را از دست داده‌ایم، بلکه فرهنگ و سنت‌های خود را نیز در خطر می‌بینیم. جوانان دیگر تمایلی به ادامه این شغل ندارند و به شهر‌ها می‌روند. این یک فاجعه برای ماست.

 وی می‌افزاید: بسیاری از روستاییان منطقه فقط به تعداد انگشتان دست دام سبک دارند، اما با وجود تمام مشکلات، هنوز امید دارم که حق آبه منطقه به سیستان داده شود.در این میان مرزها به عنوان یک فرصت برای واردات دام مطرح هستند.

واردات دام از مرز به عنوان یک فرصت اقتصادی مؤثر در جهت تأمین نیازهای غذایی، ایجاد شغل و تقویت بخش کشاورزی و دامداری کشور محسوب می شود.

مسئولان جهاد کشاورزی سراوان با همراهی وزارت جهاد کشاورزی در تلاش هستند تا این ظرفیت‌ را فعال کنند؛ از طرفی تسهیلات گسترده‌ای برای دامداران فراهم کرده و امکان اخذ مجوز برای واردات دام ساده‌تر گشته اکنون هر دامدار می تواند در چارچوب قانون، سهمی از این تجارت پرفایده داشته باشد.

کارشناسان و فعالان اقتصادی تاکید دارند اگر این نگاه حمایتی ادامه یابد نه‌تنها می‌تواند به جهشی در تولید گوشت قرمز کشور بینجامد بلکه این منطقه تبدیل به قلب تپنده دامداری شرق کشور خواهد شد.

رییس جهاد کشاورزی سراوان می گوید: در شهرستان سراوان ۴۱ واحد پرواربندی نیمه‌صنعتی، ۱۲ واحد دامداری سنتی و یک واحد عرضه دام در میدان فعالیت دارند که ظرفیت آنها در مجموع هفت هزار و ۷۲ راس گاو و گوساله در بخش نیمه‌صنعتی و یک‌هزار و ۳۷۲ راس در ۲۸ واحد دامداری سنتی است.

وی می افزاید: با توجه به ظرفیت های بالای این منطقه در توسعه دامداری، جهاد کشاورزی آمادگی دارد در بخش‌های دامداری سنتی و نیمه‌صنعتی با بهره‌گیری از ظرفیت‌های مرزی، تسهیلات ملی و مجوزهای قانونی زمینه افزایش تولید گوشت قرمز را در منطقه و کشور فراهم کند.

وی تصریح می کند:وزارت جهاد کشاورزی در سال جاری تسهیلات ویژه‌ای را برای توسعه زنجیره تامین گوشت در سراسر کشور اختصاص داده است که سراوان نیز با استفاده از این ظرفیت‌ها می‌تواند نقش موثری در این بخش ایفا کند.

رییس جهاد کشاورزی شهرستان سراوان ادامه داد: این نهاد برای دامداران منطقه در بخش صنعتی و سنتی شرایطی فراهم کرده‌ است تا بتوانند در چارچوب ضوابط قانونی و بهداشتی دام سنگین را از آن‌سوی مرز و کشور پاکستان وارد کنند و پس از انجام مراحل قانونی و فرایندهای دامپزشکی و بهداشتی این دام‌ها پلاک‌کوبی شده و به‌عنوان دام پرواری در چرخه تولید گوشت کشور قرار بگیرند.

وی عنوان کرد: همچنین برای جلوگیری از ایجاد خلأ در زمینه کشتار دام، جهاد کشاورزی آمادگی دارد که دام‌های سنگین آماده کشتار را پس از اخذ مجوز لازم و هماهنگی با دامپزشکی به کشتارگاه‌های مرکز استان منتقل و پس از انجام فرایند ذبح شرعی، محصولات حاصل از آن را به مراکز مصرف در سطح کشور ارسال کند.

وی گفت: با وجود صدور ۲ مجوز برای احداث کشتارگاه صنعتی در شهرستان سراوان، سرمایه‌گذاران بخش خصوصی هنوز استقبال چندانی برای ورود به این بخش نشان نداده اند که لازم است زمینه فعالیت آنها فراهم شود.

رییس جهاد کشاورزی شهرستان سراوان افزود: از میان مجوزهای صادر شده، فقط یک واحد دارای پیشرفت فیزیکی به میزان ۲۰ درصد است.

وی با اشاره به برنامه‌ریزی برای حرکت دامداری‌های سنتی شهرستان به سمت تولید مولد، تصریح کرد: در این بخش واگذاری طرح‌ها به دامداران خرد آغاز شده تا این واحدهای کوچک نیز به‌عنوان مولد در سیستم تولید پایدار کشور ایفای نقش کنند، این رویکرد در بلندمدت می‌تواند خلأهای احتمالی در تأمین گوشت قرمز را جبران کند.

واردات دام می‌تواند نقش‌های متعددی از جمله تأمین منابع غذایی، ایجاد شغل، تقویت اقتصاد محلی، افزایش تنوع محصولات دامی، توسعه زیرساخت‌ها را برای ما به ارمغان بیاورد و به کاهش اثرات خشکسالی در منطقه کمک کند.