باشگاه خبرنگاران جوان؛ حسین مهدی تبار- به گزارش فارن پالیسی، دولت هند در هفته گذشته با وضع تعرفه‌های ثانویه ۲۵ درصدی از سوی رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، بر بیشتر واردات خود به ایالات متحده مواجه شد؛ اقدامی که مجموع تعرفه‌ها را برای هند به رقم ۵۰ درصد رساند. هدف آشکار این اقدام، وادار کردن دهلی نو به توقف خرید نفت روسیه اعلام شده است، نفتی که ترامپ آن را به‌عنوان تأمین مالی جنگ اوکراین معرفی کرده است. پیش‌تر، واشینگتن اجازه داده بود هند نفت روسیه را با رعایت سقف قیمت خریداری کند.

با وجود فشار اقتصادی چشمگیر این تعرفه‌ها بر اقتصاد هند، کارشناسان معتقدند که دهلی نو هرگز مشارکت طولانی‌مدت خود با مسکو را کنار نخواهد گذاشت. چهار دلیل کلیدی این سیاست پایدار وجود دارد.

اول، بیش از ۶۰ درصد از زرادخانه نظامی هند شامل تجهیزات و تسلیحات روسی یا شوروی است. اگرچه هند در دهه‌های اخیر تلاش کرده تنوعی در منابع تسلیحاتی خود ایجاد کند، اما قطع ناگهانی همکاری با مسکو می‌تواند امنیت کشور را به خطر بیندازد و هزینه مالی سنگینی بر دولت تحمیل کند. به گزارش فارن پالیسی، روسیه با وجود نیازهای نظامی خود در جنگ اوکراین، همچنان یکی از تأمین‌کنندگان حیاتی تجهیزات پیشرفته و قطعات یدکی برای هند باقی مانده است.

دوم، محدودیت‌های کمتر روسیه در تأمین تسلیحات نسبت به آمریکا، از دیدگاه کارشناسان امنیتی هند، یک مزیت است. واشینگتن محدودیت‌هایی بر فناوری‌های دوگانه و صادرات دوباره فناوری‌های حساس دفاعی به کشورهای ثالث اعمال می‌کند، اما روسیه چنین محدودیت‌هایی ندارد.

سوم، دهلی نو نگران است که فاصله گرفتن از روسیه در عرصه دیپلماتیک، هزینه‌های استراتژیک قابل توجهی برای کشور به همراه داشته باشد. نزدیکی فزاینده مسکو و پکن، رقیب دیرینه هند، این نگرانی را افزایش می‌دهد. مقامات هندی بر این باورند که قطع روابط با روسیه ممکن است باعث افزایش گرمی روابط میان مسکو و پکن شود؛ وضعیتی که هند را در مواجهه با چین، با وجود عدم توازن‌های استراتژیک موجود، در موقعیت دشواری قرار می‌دهد.

چهارم، تاریخچه همکاری هند و روسیه بسیار طولانی و پایدار است و به دوران جنگ سرد بازمی‌گردد. از جمله، توافقنامه ۲۰ ساله «صلح، دوستی و همکاری» در سال ۱۹۷۱، پایه‌های همکاری امنیتی دهلی نو و مسکو را مستحکم کرد. در زمان‌هایی که هند در سطح جهانی متحدان محدودی داشت، روسیه به‌عنوان یک پشتیبان مطمئن در کنار آن قرار گرفت. به گزارش فارن پالیسی، همکاری با شوروی به هند امکان می‌داد از نفوذ آمریکا در جنوب آسیا بکاهد و در عین حال، روابط مسکو و پکن را تحت کنترل نگه دارد.

علاوه بر مزایای دیپلماتیک، تسهیلات تسلیحاتی شوروی از جمله فروش تجهیزات پیشرفته با قیمت‌های غیربازاری و بر اساس تجارت روپیه-روبل، نقش مهمی در مدرن‌سازی ارتش هند ایفا کرد، به‌ویژه در زمانی که کمبود ارز سخت، اقتصاد هند را محدود کرده بود.

همچنین، شوروی در دهه‌های گذشته در سیاست داخلی هند نیز نقش داشت و توانست گرایش‌های انقلابی یکی از احزاب کمونیست هند را تعدیل کند؛ تأثیری که خاطره آن هنوز در ذهن سیاست‌گذاران دهلی نو زنده است.

اگرچه پس از فروپاشی شوروی، روسیه مدتی از هند فاصله گرفت، اما این جدایی کوتاه بود و هر دو کشور به سرعت دریافته‌اند که همکاری آنها پایه‌های محکمی برای روابط آینده دارد. در دوران کوتاه تک‌قطبی آمریکا در دهه ۱۹۹۰، ایده جهان چندقطبی، مورد استقبال هند و مسکو قرار گرفت و یگانه‌گرایی آمریکا را به چالش کشید.

به گزارش فارن پالیسی، کارشناسان هندی با توجه به سیاست‌های غیرقابل پیش‌بینی دولت ترامپ در دور دوم ریاست جمهوری، نگرانی‌های خود را درباره عدم اطمینان و بی‌اعتمادی ایالات متحده تقویت کرده‌اند. در چنین شرایطی، تقویت همکاری با روسیه برای هند یک «پناهگاه امن» در عرصه جهانی به شمار می‌رود.

به گفته سومی گانگولی، ستون‌نویس فارن پالیسی و پژوهشگر ارشد موسسه هوور دانشگاه استنفورد، روابط هند و روسیه در دهه‌ها گذشته به هند این امکان را داده است که با وجود فشارهای بین‌المللی، استقلال استراتژیک خود را حفظ کند و همکاری‌های دفاعی و دیپلماتیک را با یک شریک قابل اعتماد ادامه دهد.