باشگاه خبرنگاران جوان؛ منصوره شوشتری - سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران با اشاره به مقارنه ماه با سه جرم پرنور شامل مریخ، ستاره‌های سماک اعزل و قلب‌العقرب در آسمان طی یک هفته پیش‌رو گفت: اولین پدیده شامگاه سه‌شنبه (چهارم شهریور) در قالب مقارنه ماه و مریخ رخ می‌هد که فرصت خوبی برای رصد مریخ با چشم غیرمسلح به کمک موقعیت ماه در آسمان شب است.

کاظم کوکرم در گفت‌و‌گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به اینکه پدیده‌های نجومی طی این هفته تا دوشنبه آینده بیشتر حول ماه می‌گردد، افزود: سه پدیده نجومی داریم که بر پایه ماه در سه روز اتفاق می‌افتد و ماه نقش اصلی را در آن بازی می‌کند.

وی ادامه داد: اولین پدیده شامگاه سه‌شنبه (چهارم شهریور) رخ می‌دهد که مقارنه ماه و مریخ است. ما هلال ماه را بعد از غروب سه‌شنبه در شرایطی می‌بینیم که سمت راست و بالای ماه یک جرم درخشان متمایل به رنگ نارنجی دیده می‌شود. این جرم سیاره مریخ است و فرصت خوبی در پیش داریم که سه‌شنبه شب به کمک موقعیت ماه در آسمان، مریخ را با چشم غیرمسلح ببینیم.

مقارنه ماه و مریخ - شامگاه سه شنبه چهارم شهریور

سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران ادامه داد: مریخ در شرایط فعلی در فاصله دوری از زمین قرار دارد و زمان مناسبی برای رصد آن با تلسکوپ نیست. فاصله ماه تا زمین حدود ۳۹۹ هزار کیلومتر و فاصله مریخ تا زمین ۳۳۶ میلیون کیلومتر است. این در حالی است که مریخ در شرایط ایده‌آل برای رصد در فاصله کمتر از ۱۰۰ میلیون کیلومتری زمین قرار می‌گیرد.

وی افزود: پدیده بعدی شامگاه چهارشنبه (پنجم شهریور) اتفاق می‌افتد؛ درست یک روز بعد از مقارنه ماه و مریخ که باز هم سمت راست و بالای ماه یک ستاره درخشان به نام سماک اعزل دیده می‌شود. سماک اعزل یکی از ستارگان نسبتاً پرنور آسمان است که از نظر روشنایی فرق چندانی با مریخ ندارد، اما اگر سه‌شنبه ماه را در کنار مریخ و چهارشنبه مقارنه ماه و موقعیت ماه را کنار ستاره سماک اعزل ببینیم در این دو شب به خوبی می‌توانیم متوجه حرکت آرام ماه بین ستاره‌ها به سمت شرق بشویم؛ یعنی ببینیم در یک شب ماه چقدر در میان ستاره‌های زمینه آسمان جابه‌جا شده است. گفتنی است فاصله ستاره سِماک اَعزل تا زمین ۲۵۰ سال نوری است.

مقارنه ماه و ستاره سماک اعزل در شامگاه چهارشنبه پنجم شهریور

کوکرم تاکید کرد: پدیده بعدی یکشنبه (نهم شهریور) اتفاق می‌افتد که در این روز ماه در وضعیت تربیع اول قرار می‌گیرد؛ یعنی از دید ناظر زمینی موقعیت ماه نسبت به خورشید اینگونه است که گویی زمین در مرکز یک زاویه ۹۰ درجه قرار گرفته که یک راس آن زاویه خورشید یک راس رو به ماه است؛ بنابراین تقریبا ما یکشنبه هلال ماه را به حالت نیمه در آسمان می‌بینیم که در واقع نیمه سمت راست ماه روشن خواهد بود. ماه آن شب تقریبا نیمه شب غروب می‌کند. به علاوه همان شب در سمت راست و بالای ماه این بار ستاره سرخ‌رنگ قلب العقرب دیده می‌شود؛ بنابراین ما سه مقارنه این هفته داریم: مقارنه‌های ماه با مریخ، ستاره سماک اعزل و ستاره قلب‌العقرب. در هر سه مقارنه، جرم مورد نظر در سمت راست و بالای ماه دیده می‌شود و به کمک ماه می‌توانیم موقعیت مریخ و ستاره‌های اشاره شده را پیدا کنیم و هم به کمک این اجرام می‌تونیم متوجه میزان جابجایی ماه بین ستاره‌ها شویم.

مقارنه ماه و ستاره قلب‌العقرب (Antares) در شامگاه یکشنبه نهم شهریور

وی توضیح داد: ستاره قلب العقرب یکی از بزرگترین ستاره‌های شناخته شده در کهکشان راه شیری و به قدری بزرگ است که اگر به جای خورشید در منظومه شمسی قرار داشت، سطح آن بین مدار مریخ و مشتری قرار می‌گرفت. یعنی در واقع سیاره زمین با مدار گردشش به دور خورشید در دل ستاره قلب العرب می‌توانست قرار بگیرد. وی فاصله حدودی ستاره قلب‌العقرب تا زمین ۵۵۴ سال نوری عنوان کرد.