
باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - دریاچه گهر، واقع در منطقه حفاظتشده اشترانکوه در استان لرستان، بهعنوان نگین فیروزهای ایران، از دیرباز زیستگاه گونههای متنوع گیاهی و جانوری و مقصدی محبوب برای گردشگران طبیعتدوست بوده است.
در سالهای اخیر، این اکوسیستم منحصربهفرد با تهدیدات جدی زیستمحیطی مواجه شده است که یکی از مهمترین آنها آلودگی فاضلاب است.
وقتی زباله و فاضلاب رنگ زیبای گهر را میگیرند
یکی از منابع اصلی آلودگی فاضلاب در دریاچه گهر، سرویسهای بهداشتی مستقر در اطراف دریاچه هستند. متأسفانه، به دلیل نبود سیستم دفع بهداشتی مناسب، فاضلاب این سرویسها مستقیماً به زمینهای اطراف دریاچه وارد میشود. این امر موجب آلودگی منابع آب و تهدید سلامت اکوسیستم آبی منطقه میشود.
دریاچه گهر زیر سایه آلودگی: از بهشت گردشگران تا تهدید محیط زیست
افزایش تعداد گردشگران در سالهای اخیر، بهویژه در تابستانها، فشار زیادی بر زیرساختهای بهداشتی منطقه وارد کرده است. استفاده نادرست از مواد شوینده، شستوشو در دریاچه و رهاسازی فاضلاب انسانی بهطور مستقیم در آب، موجب افزایش بار آلودگی میشود. بر اساس گزارشها، هر گردشگر بهطور میانگین ۲۰۰ گرم مواد شیمیایی به آب دریاچه وارد میکند که در مجموع سالانه به حدود ۳۶۰۰ کیلوگرم میرسد
نبود زیرساختهای مناسب دفع فاضلاب
متأسفانه، در طراحی زیرساختهای بهداشتی منطقه، به دفع اصولی فاضلاب توجه کافی نشده است. این امر موجب میشود که فاضلاب سرویسهای بهداشتی بهجای تصفیه، مستقیماً به محیط وارد شود و آلودگیهای زیستمحیطی را تشدید کند.
گهر در خطر
ورود فاضلاب به دریاچه گهر، علاوه بر آلودگی آب، موجب رشد بیرویه جلبکها و نیزارها میشود که اکوسیستم آبی را مختل میکند. این تغییرات، کاهش کیفیت آب، کاهش اکسیژن محلول و تهدید حیات آبزیان را بهدنبال دارد. علاوه بر این، آلودگی فاضلاب میتواند بهعنوان یک عامل بیماریزا برای انسانها و سایر موجودات عمل کند.
فاجعه خاموش در گهر؛ آلودگیای که گردشگران نمیبینند
برای حفاظت از دریاچه گهر و جلوگیری از گسترش آلودگی فاضلاب، اقدامات زیر ضروری است:
راهاندازی سیستمهای تصفیه فاضلاب در سرویسهای بهداشتی و کمپهای اطراف دریاچه برای جلوگیری از ورود فاضلاب به محیط زیست. اطلاعرسانی به گردشگران درباره اهمیت حفظ محیط زیست و نحوه استفاده صحیح از سرویسهای بهداشتی.
تعیین سقف معقول برای تعداد بازدیدکنندگان بهمنظور کاهش فشار بر منابع طبیعی و زیرساختهای بهداشتی.
تعمیر و تجهیز سرویسهای بهداشتی موجود و احداث سرویسهای جدید با رعایت استانداردهای زیستمحیطی.
برگزاری گشتهای نظارتی برای اطمینان از رعایت قوانین و مقررات زیستمحیطی توسط گردشگران و مسئولان.
دریاچه گهر با زیباییهای طبیعی و اکوسیستم غنی خود، سرمایهای ارزشمند برای کشور است. حفاظت از این میراث طبیعی، نیازمند همکاری همهجانبه مسئولان، گردشگران و جوامع محلی است. با اتخاذ تدابیر مناسب و اجرای اقدامات مؤثر، میتوان از آلودگی فاضلاب جلوگیری کرده و سلامت دریاچه را تضمین نمود.