تغییر قبله از بیتالمقدس به کعبه معظمه، تنها یک فرمان عبادی نبود؛ حرکتی راهبردی بود که چهره واقعی یهود را در مدینه آشکار ساخت و زخم تاریخی آنان را تازه کرد.
شرایط سفر به مکه و شرکت در مراسم حج در طول تاریخ با تغییرات زیادی همراه بوده است، در این بین عکسهایی که در مقاطع مختلف تاریخ ثبت شدهاند روند تحول مسجدالحرام را به وضوح نشان میدهد.