باشگاه خبرنگاران جوان - بر اساس مفاد قوانین مربوط به تسهیل صدور مجوز‌ها و بهبود محیط کسب و کار (شامل قانون اصلاح مواد (۱) و (۷) قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل (۴۴) قانون اساسی و قانون تسهیل صدور مجوز‌های کسب و کار)، مقرر شده است مراجع صادرکننده مجوز، ثبت درخواست و صدور مجوز‌های خود را مطابق با جزئیات مندرج در شناسنامه مصوب و از طریق درگاه ملی مجوز‌های کشور و به صورت الکترونیکی (غیرکاغذی) انجام دهند. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در راستای عمل به تکالیف قانونی در هر دو مقوله وصول درخواست و صدور مجوز‌ها به صورت الکترونیکی اقدامات به شرح ذیل را به عمل آورده است:

۱ ثبت درخواست مجوز (وصول تقاضا):

کاربرگ‌ها و شناسنامه‌های مرتبط با مجوز‌های صادره از سوی بانک مرکزی (مشتمل بر مدارک، شرایط و استعلامات مورد نیاز برای صدور مجوز) تهیه و در مقاطع زمانی مقرر طبق قانون، در جلسات هیات مقررات زدایی و بهبود محیط کسب و کار مطرح و تصویب شده است و در حال حاضر، کاربرگ مربوط به مجوز‌های صادره توسط بانک مرکزی در درگاه ملی مجوز‌های کشور بارگذاری گردیده و تقاضا‌های مربوط به صدور مجوزها، از طریق درگاه مذکور به این بانک واصل می‌شود. از این رو، تمامی متقاضیان اخذ مجوز‌های تاسیس و فعالیت در قالب یکی از اشخاص تحت نظارت بانک مرکزی، می‌توانند با مراجعه به درگاه ملی مجوز‌های کشور، ضمن اطلاع از مدارک و شرایط لازم برای اخذ مجوز از این بانک، نسبت به ثبت تقاضای خود اقدام نمایند. 

۲- صدور مجوز فعالیت بصورت الکترونیکی:

پیش‌زمینه صدور مجوز‌ها به صورت الکترونیکی، اختصاص شناسه یکتا و منحصر‌به‌فرد الکترونیکی به هر یک از مجوز‌های صادره (اعم از اختصاص شناسه یکتا به مجوز‌های صادره جدید و مجوز‌های قدیمی) می‌باشد. حسب مفاد قانون تسهیل صدور مجوز‌های کسب و کار، هرگونه استعلام، تمدید یا ابطال مجوز‌های کسب و کار تنها از طریق شناسه یکتای مجوز صادره از طریق درگاه ملی مجوز‌های کشور قابل انجام است و می‌بایست امکان استعلام شناسه یکتای صادره در درگاه ملی مجوز‌های کشور فراهم باشد و کسب و کار‌هایی که شناسه یکتای مجوز نداشته باشند، به لحاظ قانونی فاقد مجوز محسوب می‌شوند. علاوه بر این، در مواجهه با استعلام ماموران دولتی، نظامی و انتظامی و ضابطان قضایی، ارائه شناسه یکتای مجوز صادره از سوی دارنده مجوز کفایت نموده و در صورت مثبت بودن استعلام، درخواست مدارک اضافی برای مجوز کسب و کار، جرم انگاری شده است. این شناسه دارای اقلام اطلاعاتی مربوط به محتوای مجوز صادره (از جمله نام و مشخصات دارنده مجوز، نشانی محل استقرار، نوع فعالیت قابل انجام، تاریخ اعتبار مجوز و ...) بوده و از طریق بانک اطلاعات کسب و کار ایران (درگاه ملی مجوز‌های کشور) قابل استعلام می‌باشد. 

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در راستای اجرای تکالیف قانونی در این خصوص نیز، شرایطی را فراهم نموده است تا در صورت صدور مجوز برای درخواست‌های واصله از درگاه ملی مجوز‌های کشور، ضمن اعلام مراتب به درگاه مذکور، شناسه یکتا به مجوز صادره جدید اختصاص داده شده و اطلاعات مجوز صادره، از طریق بانک اطلاعات کسب و کار ایران قابل استعلام و رویت می‌باشد. 

علاوه بر آن، به منظور اختصاص شناسه یکتا به مجوز‌های صادره قدیمی، می‌بایست برای مجوز‌هایی که قبل از لازم الاجرا شدن قانون مذکور صادر شده‌اند نیز، با درخواست دارندگان مجوز‌های قدیمی و ظرف مواعد زمانی معین، شناسه یکتا صادر می‌گردید. با عنایت به اینکه بانک مرکزی، اطلاعات مدون و کامل از مجوز‌های صادره قدیمی خود را در اختیار دارد، در راستای تسریع در انجام تکالیف قانونی محوله و همچنین به منظور ایجاد تسهیل برای دارندگان مجوز‌های قدیمی، طی هماهنگی با وزارت امور اقتصادی و دارایی، ارائه درخواست موردی و خوداظهاری توسط دارندگان مجوز‌های قدیمی را الزامی ننموده و راساً اطلاعات و مشخصات مجوز‌های صادره توسط این بانک قبل از شروع به فعالیت درگاه ملی مجوز‌های کشور را به منظور تخصیص شناسه یکتای مجوز، به وزارتخانه مذکور ارسال نمود که منجر به اختصاص شناسه یکتا به بخش اعظم از مجوز‌های قدیمی صادره توسط این بانک شد. در خصوص اشخاصی که دارای مجوز‌های قدیمی از این بانک بوده و تا کنون شناسه یکتای مجوز دریافت ننموده‌اند نیز، تمهیدات کسب و کاری و فنی لازم اتخاذ شده است تا با مراجعه به درگاه ملی مجوز‌های کشور (لینک صدور شناسه یکتا به مجوز‌های قدیمی)، درخواست خود برای اخذ شناسه یکتا را ثبت و جهت بررسی و اقدام لازم به این بانک ارسال کنند.

با توجه به اقدامات جامع به عمل آمده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در عمل به تکالیف قانونی، صدور مجوز‌های کاغذی متوقف گردیده و اقدامات لازم به منظور به روز رسانی و تکمیل اطلاعات مربوط به مجوز‌های صادره برای اشخاص تحت نظارت این بانک، کمافی‌السابق در اولویت دستور کار این بانک قرار دارد.

در حال حاضر مجوز فعالیت بصورت فیزیکی برای اشخاص تحت نظارت صادر نمی‌شود؛ بلکه تمامی مجوز‌های فعالیت بصورت الکترونیکی و از طریق درگاه مجوز‌ها صادر و در اختیار ذی نفعان قرار می‌گیرد. به منظور اجتناب از بروز تداخل در عملیات اشخاص تحت نظارت، مجوز‌های کاغذی قبلی صادره که اعتبار آنها منقضی شده است در زمان درخواست تمدید مجوز فعالیت به بانک مرکزی ارائه و جمع‌آوری می‌شود.

اقدامات مقتضی در خصوص اطلاع رسانی صدور مجوز الکترونیکی به نهاد‌های قانونی ذی ربط به منظور آگاهی بخشی در خصوص صدور مجوز الکترونیکی و حذف مجوز‌های کاغذی صورت گرفته است.

حذف مجوز‌های کاغذی و صدور مجوز بصورت الکترونیکی و از طریق درگاه ملی (اعم از ثبت درخواست تمدید مجوز و صدور مجوز مربوطه در بستر درگاه ملی مجوزها) گامی موثر در جهت حرکت به سمت دولت الکترونیک، کاهش دیوانسالاری، افزایش کارایی و ارائه خدمات بهتر به اشخاص تحت نظارت و جامعه می‌باشد و امید می‌رود اشخاص تحت نظارت نیز به تاسی از این اقدام موثر توسط بانک مرکزی با بازنگری و بهبود خدماتی که ارائه می‌نمایند، زمینه را برای ارائه خدمات بهتر به جامعه و ذی‌نفعان و افزایش رفاه حال مردم فراهم کنند.

منبع: روابط عمومی بانک مرکزی