باشگاه خبرنگاران جوان ؛ سارا بابایی- لرستان، استانی با اقلیم متنوع و ارتفاعات کوهستانی، همواره به‌عنوان یکی از بکرترین مناطق ایران در حوزه کشاورزی شناخته می‌شود. اما تغییرات اقلیمی و بحران کم‌آبی در نیم‌قرن اخیر، بسیاری از فعالیت‌های کشاورزی سنتی را تحت تأثیر قرار داده است.

این شرایط بحرانی، مسئولان و کشاورزان لرستان را بر آن داشته تا به سمت روش‌های نوین و کم‌مصرف، همچون توسعه کشت گیاهان دارویی و گلخانه‌ای حرکت کنند.

امروز گیاهان دارویی نه‌تنها پاسخی به چالش آب در استان هستند، بلکه به‌عنوان محصولاتی با ارزش‌افزوده بالا، ظرفیت بی‌بدیلی برای ایجاد اشتغال، صادرات و برندسازی ملی و جهانی فراهم کرده‌اند.

مدیریت آب؛ اولویت نخست بخش کشاورزی

نامدار صیادی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان، با تأکید بر بحران آب، مهم‌ترین وظیفه کوتاه‌مدت این سازمان را حفظ سرمایه کشاورزان عنوان می‌کند:طی نیم‌قرن گذشته با کم‌آبی بی‌سابقه‌ای مواجه بوده‌ایم و اولویت اصلی ما در کوتاه‌مدت، حفظ محصولات باغی کشاورزان در سطح استان است. در همین راستا با توزیع لوله‌های انتقال آب، تانکرهای آب‌رسان و آموزش روش‌های بهینه آبیاری، از خسارت بیشتر جلوگیری شد.

او توسعه گلخانه‌ها را یکی از راهکارهای اصلی افزایش بهره‌وری آب دانست و گفت:سطح گلخانه‌های استان ۱۰۲ هکتار است و این مسیر باید با جدیت ادامه یابد.

گیاهان دارویی؛ ناجی کشاورزی لرستان

صیادی در ادامه به توسعه کشت گیاهان دارویی به‌عنوان راهکاری پایدار اشاره می‌کند:حجم تولید در استان ۲۴ هزار تن است و باید از این ظرفیت خدادادی نهایت استفاده را ببریم. کشت‌هایی مانند زعفران، آویشن، گل محمدی و به‌لیمو در استان توسعه یافته و نشان‌دهنده مسیر درست کشاورزی آینده است.

او همچنین نسبت به کشت محصولات پرآب‌بر هشدار داد:برنج مزیت نسبی لرستان نیست. باتوجه‌به مصرف بالای آب، کشاورزان باید الگوی کشت را رعایت کنند.

از گشنیز تا گل محمدی؛ برندهای جدید لرستان

محمدحسن کیانی‌فر، مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی لرستان، بر مزیت‌های اقلیمی استان در کشت گیاهان دارویی تأکید کرد و گفت :لرستان به دلیل شرایط آب‌وهوایی مناسب و اقلیم متنوع، خاستگاه بسیاری از گونه‌های گیاهی است که بخش عمده‌ای از آنها به‌عنوان گیاهان دارویی در طب سنتی ایران شناخته شده‌اند.

او با اشاره به محصولات شاخص استان گفت:گشنیز یکی از مهم‌ترین محصولات دارویی لرستان است که سالانه بیش از دو هزار هکتار از اراضی به کشت آن اختصاص می‌یابد و بذر آن به کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان و هند صادر می‌شود. گل محمدی نیز با سطح کشتی بیش از هزار هکتار در استان تولید می‌شود و به دلیل شرایط ارتفاعی، اسانس و کیفیت بالاتری نسبت به سایر مناطق دارد.

کیانی‌فر همچنین افزود:بیش از ۳۵۰ هکتار از اراضی استان زیر کشت موسیر است و در مجموع، سطح زیر کشت گیاهان دارویی در لرستان به بیش از ۶۲۰۰ هکتار رسیده است.

صنایع تبدیلی و برندسازی؛ حلقه مفقوده زنجیره ارزش

رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان، در کنار توسعه کشت، به اهمیت صنایع تبدیلی اشاره کرد:واحدهای خوراک دام، سردخانه‌ها و کشتارگاه‌ها به بهره‌برداری رسیده و لازم است برای حفظ منابع پایه آب و خاک، طرح‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری اجرا شوند. همچنین برندسازی محصولات باغی نظیر سیب بروجرد، زردآلوی دورود، گردوی سلسله، نخود دلفان، انار کوهدشت و انجیر پلدختر ضروری است تا بتوانیم جایگاه محصولات استان را در بازار ملی و جهانی ارتقا دهیم.

 لرستان، گام در مسیر کشاورزی پایدار

گزارش‌ها نشان می‌دهد که لرستان در مسیر تبدیل‌شدن به قطب تولید و صادرات گیاهان دارویی قرار گرفته است.

این استان با بیش از ۶۲۰۰ هکتار سطح زیر کشت و تولید سالانه ۲۴ هزار تن، نه‌تنها توانسته با بحران کم‌آبی مقابله کند، بلکه با ایجاد ارزش‌افزوده بالا، راهی برای توسعه اقتصادی و کاهش بیکاری یافته است.

اگر صنایع تبدیلی و بسته‌بندی مدرن در کنار برندسازی جهانی مورد توجه قرار گیرند، لرستان می‌تواند در آینده نزدیک، نام خود را در فهرست مهم‌ترین صادرکنندگان گیاهان دارویی جهان ثبت کند.