
باشگاه خبرنگاران جوان - «جفری ساکس» اقتصاددان و تحلیلگر سیاست عمومی، با انتقاد از مواضع سه کشور اروپایی در قبال ایران تأکید کرد که اروپا باید در موضوعات مربوط به ایران عقلانیت و خودآگاهی بیشتری داشته باشد.
وی یادآور شد که ایران و چند کشور اروپایی و ایالات متحده بر سر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به توافق رسیده بودند و این ایالات متحده بود که آن توافق را نقض کرد، بنابراین سرزنش ایران کاملاً بیمعنی است.
ساکس در گفتوگو با برنامه «آنسکریپتد» پرس تیوی، با اشاره به آغاز دوره ریاستجمهوری «دونالد ترامپ» گفت که با وجود نقض برجام توسط ترامپ، دور جدیدی از مذاکرات آغاز شد و چند دور پیشرفتهای امیدوارکنندهای حاصل شد، اما پس از دور پنجم، ایالات متحده و اسرائیل جنگی علیه ایران آغاز کردند و اروپاییها مجدداً ایران را مقصر دانستند. او تأکید کرد که اروپا باید استانداردهای دوگانه خود را متوقف کند و بپذیرد که ایران دو بار مسیر دیپلماتیک را پیموده است و شکست دیپلماسی، تقصیر ایران نبوده است.
فعالسازی مکانیسم ماشه و نزدیکی بیشتر ایران به همپیمانان غیرآمریکایی
در خصوص فعالسازی مکانیسم ماشه، ساکس اظهار داشت که در صورت تحریم ایران، این کشور بیش از پیش به کشورهایی نزدیک میشود که نمیخواهند تحت فشار آمریکا قرار گیرند. او افزود: عضویت ایران در بریکس و همکاری با روسیه، چین و سایر کشورها گزینههایی برای ایران ایجاد کرده است، اما ایران هرگز مطیع آمریکا نخواهد بود.
وی با انتقاد از اروپا گفت که این کشورها غلام حلقهبهگوش آمریکا هستند و حتی حاضر نیستند بپذیرند که واشنگتن برجام را نقض کرده است. او یادآور شد که پس از بمباران ایران توسط آمریکا و اسرائیل، اروپاییها ایران را تهدید کردند که اگر واکنش نشان دهد با پیامد روبهرو خواهد شد و این تنها نمونهای از سیاستهای ناعادلانه و دوگانه غرب است.
صلح در غرب آسیا تنها با احترام متقابل و راهحل سیاسی
ساکس ابراز امیدواری کرد که مذاکرهکنندگان ایرانی معیار واحدی را دنبال کنند و افزود هنوز امکان تحقق صلح جامع در غرب آسیا وجود دارد. به گفته وی، این صلح باید شامل تشکیل سریع دولت فلسطین، عضویت آن در سازمان ملل و توقف دشمنیها و فعالیتهای نظامی غیردولتی باشد.
وی تصریح کرد که اساس یک صلح منطقی بر احترام متقابل است و نه صرفاً بر تسلیحات. ساکس افزود: ایالات متحده بزرگترین مانع دیپلماسی در جهان امروز است و با وجود غرور و استانداردهای دوگانه خود نمیتواند زمینهساز صلح باشد. تنها با معیار واحد مبتنی بر منشور سازمان ملل و احترام متقابل میتوان به صلح رسید و ایران در شورای امنیت پشتیبانان قدرتمندی همچون روسیه و چین دارد.
این استاد دانشگاه همچنین تأکید کرد که فشار جهانی باید متوجه ایالات متحده شود تا این کشور عضویت فلسطین در سازمان ملل را به رسمیت بشناسد و از حمایت از جنگها و تجاوزات اسرائیل دست بردارد. به گفته او، اسرائیل همواره مخالفت خود را با راهحل دو دولتی اعلام کرده و تنها جامعه جهانی از طریق شورای امنیت میتواند صلح تحمیلی را برقرار کند.
این تحلیلگر سیاست عمومی همچنین به تنش میان ایران و رژیم اسرائیل اشاره کرد و گفت: نخستین مورد، تجاوز ۱۲ روزه اسرائیل علیه ایران بود و دوم، احتمال وقوع جنگی دیگر میان دو طرف وجود دارد.
وی توضیح داد که در تجاوز ۱۲ روزه، اسرائیل و آمریکا هیچ دستاورد واقعی نداشتند، هرچند اسرائیل موفق شد افراد غیرنظامی زیادی را هدف قرار دهد. ساکس افزود: یکی از نتایج جنگ، آشکار شدن توانایی ایران در نفوذ به سیستم دفاع موشکی اسرائیل بود که نمونه آن حمله به مؤسسه وایزمن است. ایران توانایی ایجاد خسارت جدی به اسرائیل را دارد و این ظرفیت در حال افزایش است.
به گفته وی، اقدامات نظامی علیه ایران هیچ مانع واقعی در مسیر برنامه هستهای این کشور ایجاد نکرد و از منظر نظامی یک شکست بود. از نظر دیپلماتیک نیز ناکامی آمریکا و اسرائیل آشکار شد، مذاکرات متوقف گردید و ناکارآمدی آژانس بینالمللی انرژی اتمی نمایان شد.
او خاطرنشان کرد که حمله ۱۲ روزه محدود بود، زیرا اسرائیل آسیب دید و ترامپ دریافت که ادامه جنگ برای او از نظر سیاسی زیانبار است. بمباران تأسیسات صرفاً نمایشی سطحی بود و هیچ حمایت داخلی برای تشدید جنگ وجود نداشت. به گفته ساکس، برای اسرائیل وضعیت بسیار خطرناک بود، زیرا موشکهای ایران از سد دفاعی عبور میکردند.
ساکس با اشاره به گروههای مقاومت گفت: حزبالله نقش بازدارنده دارد و خواستههای یکطرفه برای خلع سلاح هیچ توجیهی ندارد. به اعتقاد وی، صلح تنها بر اساس احترام متقابل، توافقهای سیاسی و خلع سلاح متوازن ممکن است و فشار یکطرفه هیچ نتیجهای نخواهد داشت.
وی تأکید کرد که رهبران ایران بارها اعلام کردهاند که آمریکا خواهان تسلیم ایران است، اما این رویکرد که از دوران امپراتوریهای غربی رواج یافته، باید تغییر کند و احترام متقابل جایگزین آن شود.
این اقتصاددان آمریکایی همچنین به فشار اروپا و آمریکا بر ایران اشاره کرد و گفت اکنون زمان آن است که معیار واحد مبتنی بر قوانین بینالملل اعمال شود. وی احتمال جنگ دیگر میان اسرائیل و ایران را محتمل دانست، زیرا نتانیاهو خواهان جنگ گستردهتر است.
ساکس بار دیگر بر راهحلهای سیاسی تأکید کرد و گفت صلح باید شامل احترام متقابل، توافقهای سیاسی، توقف فعالیتهای نظامی غیردولتی و ایجاد دولت فلسطین باشد. او افزود: فشار جهانی باید بر آمریکا متمرکز شود تا از جنگها و تجاوزات اسرائیل جلوگیری کند و زمینه اجرای راهحل دو دولتی فراهم شود.
به گفته وی، شورای امنیت سازمان ملل باید صلح تحمیلی را برقرار کند، دولت فلسطین را به رسمیت بشناسد و حقوق فلسطینیان را بر اساس مرزهای ۱۹۶۷ و پایتختی قدس تضمین کند.
ساکس در پایان شرایط منطقه را بسیار حساس توصیف کرد و گفت جهان باید فوراً اقدام کند تا جلوی نسلکشی، قحطی و تجاوزات نظامی اسرائیل و آمریکا گرفته شود و صلحی واقعی و مبتنی بر احترام متقابل برقرار گردد. او همچنین تأکید کرد که ایران و کشورهای عضو بریکس میتوانند نقش مهمی در حمایت از صلح داشته باشند و فشار جهانی بر آمریکا را برای توقف اقدامات تجاوزکارانه اسرائیل افزایش دهند.
منبع: ایسنا