باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی - مجیدرضا خاکی دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران در بررسی آخرین وضعیت بازار برنج گفت: در هفته‌های ابتدایی فصل جدید، قیمت برنج ایرانی نسبتاً معقول بود، اما مجدد روند صعودی گرفت؛ شرایطی که به ندرت در ابتدای فصل برداشت شاهد آن بوده‌ایم.

 وی دو عامل اصلی را دلیل این افزایش دانست: نخست، فروش محدود کشاورزان صرفاً برای تامین نیازهای معیشتی خود و جبران اختلاف قیمت در سال گذشته و دوم، کاهش واردات برنج پاکستانی که همواره تعدیل‌کننده قیمت برنج ایرانی بوده است. در غیاب این رقیب خارجی، قیمت برنج داخلی بدون مهار افزایش یافت.

خاکی درباره دلایل کاهش عرضه برنج پاکستانی توضیح داد: اعمال سقف‌ها و قیمت‌های دستوری، محدودسازی واریته‌ها به یک نوع خاص که عمدتا در معرض اختلاط است و عدم پذیرش هزینه‌های ناشی از تحریم‌ها و تاخیر طولانی تخصیص ارز در قیمت تمام شده واردات، باعث کاهش عرضه و افزایش قیمت شده است.

به گفته وی، در شش ماه نخست سال، حدود ۷۵۰ هزار تن برنج از گمرکات ترخیص شده و با توجه به تشدید کم‌آبی و کاهش سطح زیرکشت و برآورد تولید داخلی حدود ۱.۷ میلیون تنی، نیاز است تا پایان سال همین میزان نیز وارد و ترخیص شود. هرچند بخشی از محموله‌ها در حال بارگیری یا در مسیر کشور و بخشی دیگر نیز در حال طی تشریفات ترخیص است.

خاکی درباره وضعیت ثبت‌سفارش گفت: طولانی شدن بیش از حد تخصیص و تامین ارز باعث شده واردکنندگان با هزینه‌های قابل توجهی مواجه شوند و اعتبار آن‌ها در تجارت بین‌الملل نیز آسیب ببیند؛ درنتیجه با احتیاط بیشتری عمل کنند. پیشنهاد انجمن حذف ارز ترجیحی بود، اما مورد موافقت قرار نگرفت. اگر دولت بر تخصیص ارز ترجیحی اصرار دارد، لازم است این ارز به موقع پرداخت شود تا اعتبار واردکننده ترمیم شود و جریان تامین کالا ادامه یابد.

وی به تاثیر شرایط اقتصادی بر تقاضای بازار اشاره کرد و گفت: با توجه به وضعیت منطقه‌ای و بازگشت تحریم‌های ظالمانه، طبیعی است که تقاضا تحت تأثیر قرار گیرد. اما نکته مهم این است که در چنین شرایطی بازار نیاز به اتخاذ تدابیر فوری دارد و اصلاح سیاست‌ها و رویه‌های موجود ضروری است. فعالان بخش خصوصی همواره در بزنگاه‌های تاریخی نقش سربازان اقتصادی کشور را ایفا کرده‌اند و نشان داده‌اند که پای کار مردم و کشور هستند. بنابراین، به جای برخورد تعزیراتی و نگاه تخلفی به غالب واردکنندگان، لازم است با تعامل و همراهی، مشکلات ریشه‌ای برطرف شود.

خاکی در پیش‌بینی آینده بازار گفت: ثبات بازار برنج تنها با اصلاح سیاست‌های محدود کننده، تامین به موقع ارز و شفافیت در فرآیند واردات و تولید ممکن است. همچنین باید از نگاه قهری به واردکنندگان شناسنامه‌دار پرهیز شود و اعتبار آن‌ها حفظ گردد تا امنیت غذایی و آرامش بازار تضمین شود؛ در غیر این صورت، عرضه کالا دچار اختلال می‌شود.