زنگ خطر پیری جمعیت در لرستان؛ جوانی که آینده توسعه استان را رقم می‌زند
کاهش نرخ باروری، کاهش ولادت‌ها و مهاجرت جوانان، لرستان را با چالش جدی پیری جمعیت مواجه کرده است. مسئولان استانی از لزوم اجرای سیاست‌های حمایتی، ایجاد مراکز ناباروری و فرهنگ‌سازی در زمینه فرزندآوری سخن می‌گویند.
باشگاه خبرنگاران جوان ؛ سارا بابایی- جمعیت، ستون فقرات هر جامعه و موتور محرک توسعه است. اما روند کاهشی نرخ باروری و هشدارهای مکرر درباره پیری جمعیت، آینده لرستان را در وضعیت حساسی قرار داده است.
کاهش جمعیت جوان و افزایش میانگین سنی می‌تواند چرخه اقتصادی و اجتماعی استان را دچار رکود کند. در حالی‌که قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» تلاش دارد با مشوق‌های مختلف روند نزولی فرزندآوری را تغییر دهد، اما واقعیت این است که تنها سیاست‌های حمایتی کافی نیست و تغییر نگرش فرهنگی و اجتماعی نیز ضرورت دارد.
چالش نرخ باروری در لرستان
مریم کوشکی، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، وضعیت باروری استان را نگران‌کننده می‌داند و می‌گوید:مطابق آمار ثبت احوال، نرخ باروری در لرستان ۱/۴۸ است و باید تا سال ۱۴۰۷ به ۲/۵ درصد برسد.
او با اشاره به طرح «آمایش امید» افزود:این طرح با هدف افزایش نرخ باروری، پیشگیری از مرگ مادران و نوزادان و کاهش سزارین در کشور اجرا می‌شود. داده‌های شهرستان‌ها درباره فرزندآوری و چالش‌های آن جمع‌آوری و تحلیل شده و سپس برای رفع مشکلات مداخله خواهد شد.
فریبرز امیری پرنیان، مدیرکل ثبت احوال لرستان، نیز نسبت به وضعیت جمعیت هشدار داد:سال ۱۴۰۳ میزان ولادت‌های ثبت‌شده در لرستان نسبت به سال ۱۴۰۲ کاهش یافته است. سال گذشته ۲۲ هزار و ۳۴۰ واقعه ولادت ثبت شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۶.۹ درصد کمتر بوده است.
او البته به یک نکته مثبت هم اشاره کرد:در سال گذشته چهار هزار و ۳۱۷ واقعه طلاق در لرستان ثبت شد که نسبت به سال ۱۴۰۲ حدود ۱۲ درصد کاهش داشته است.
تأسیس مرکز ناباروری؛ گامی برای حمایت از زوجین
جلال‌الدین امیری، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی لرستان، از راه‌اندازی مرکز ناباروری دولتی در بیمارستان عسلیان خرم‌آباد به‌عنوان اقدامی مهم یاد کرد و گفت:نازایی و نرخ باروری یک بحث علمی و جامعه‌شناسی است. ما باید سیاست‌های کاری خود را تغییر دهیم تا از بحران پیری جمعیت که دامنگیر کشورهای دیگر شده، جلوگیری کنیم.
او افزود:راه‌اندازی مرکز ناباروری دولتی جزو اولویت‌های ماست و در کنار طرح نفس، می‌تواند نقشی کلیدی در حل مشکلات فرزندآوری داشته باشد. همچنین باید از ظرفیت‌های بهداشت و درمان برای تقویت امید و انگیزه خانواده‌ها استفاده کرد.»
فرزندآوری باید در جامعه نهادینه شود
نورالدین درمنان، فرماندار خرم‌آباد تأکید کرد:ترغیب جوانان به فرزندآوری در بین خانواده‌ها و فرهنگ‌سازی این امر در جامعه ضروری است. اقداماتی همچون ارائه تسهیلات به زوجین جوان، فرهنگ‌سازی در زمینه ازدواج آسان و توجه به نیاز سالمند می‌تواند به حفظ تعادل جمعیتی و توسعه پایدار کمک کند.
او با اشاره به اهمیت الگوهای تربیتی افزود:امنیت امروز را مدیون رشادت‌های مردانی هستیم که جان خود را در راه دفاع از وطن فدا کردند. این مردان توسط زنانی تربیت شدند که با ایثار، فرزندانشان را برای دفاع از وطن بدرقه کردند. چنین مادرانی الگوهای واقعی هستند و نسل‌های آینده نیز باید با همین الگو پرورش یابند.
فرماندار خرم‌آباد ادامه داد:برای حمایت از جمعیت باید شرایط مناسبی از تسهیلات گرفته تا رفع مشکلات مسکن و تأمین نیازهای خانواده‌ها فراهم شود. هرگاه مدیری وظایف خود را در خدمت‌رسانی به مردم به‌خوبی انجام ندهد، باید به او تذکر داده شود.
او تأکید کرد:جوانی جمعیت یکی از سرمایه‌های بزرگ کشور است که می‌تواند در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نقش اساسی ایفا کند. ترغیب جوانان به فرزندآوری و مقابله با روند رو به رشد سالمندی جمعیت نیازمند سیاست‌گذاری جامع و همکاری بین‌بخشی است.
لرستان در نقطه‌ای حساس از تحولات جمعیتی قرار دارد. کاهش ولادت‌ها، پایین بودن نرخ باروری و مهاجرت جوانان، آینده استان را با خطر پیری جمعیت روبه‌رو کرده است.
اگرچه سیاست‌های ملی و استانی همچون قانون جوانی جمعیت، طرح آمایش امید و تأسیس مراکز ناباروری اقدامات مثبتی هستند، اما موفقیت در این مسیر نیازمند عزم جدی‌تر، هماهنگی بین دستگاه‌ها و تغییرات فرهنگی و اجتماعی است.
نسل جوان، سرمایه‌ای تکرارنشدنی است؛ اگر امروز برای حفظ و تقویت آن برنامه‌ریزی نشود، فردای لرستان با چالشی جدی در مسیر توسعه مواجه خواهد شد.
