باشگاه خبرنگاران جوان - کارشناسان برداشت بی رویه آب به ویژه در بخش کشاورزی، سدسازی‌های متعدد، تغییرات اقلیمی، مدیریت ناهماهنگ استان‌های حوضه دریاچه، نگاه توسعه‌ای غیر پایدار در حوزه صنعت و کشاورزی را از عوامل خشکی دریاچه عنوان می‌کنند و معتقدند مشارکت دانشگاه، دولت و جوامع محلی راهبرد نجات دریاچه است.

مدیر دفتر برنامه ریزی ستاد احیای دریاچه ارومیه با بیان اینکه احیای دریاچه، احیای هویت و تاب آوری آینده زیستی منطقه است، همگرایی استان‌های همجوار دریاچه به خصوص آذربایجان شرقی و غربی را برای اجرای برنامه‌های نجات این سرمایه ملی ضروری می‌داند.

سعید عیسی زاده با اشاره به کاهش ۶۰ درصدی آب سد بوکان از پیش بینی کاهش ۲۰ تا ۴۰ درصدی بارندگی پاییزه در حوضه دریاچه ارومیه خبر داد.

وی با اشاره به اینکه ظرفیت آب تجدید پذیر حوضه دریاچه ۵۲۰۰ میلیون متر مکعب است، گفت: در زمان حاضر ۱۰۰ میلیون متر مکعب اضافه بر این ظرفیت مصرف می‌شود که موجب کسری قابل توجه آب سفره‌های زیرزمینی شده است.

اصلاح عکمرانی آب در حوضه دریاچه ارومیه الزامی است

دبیر علمی کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با اشاره به اینکه با وجود سرمایه گذاری سنگین شاهد اضمحلال منابع آبی منطقه هستیم، بر ضرورت به روز رسانی نقشه احیای دریاچه و ایجاد ردیف بودجه مستمر تاکید کرد.

کامران زینال زاده مدیریت تقاضا و اصلاح حکمرانی آب را ضروری دانست و افزود: یکپارچه کردن کانون‌های تصمیم گیر، بازنگری قوانین موجود و تشکیل پلیس آب از دیگر اقدامات لازم برای احیای دریاچه است.

وی همچنین بر ضرورت بازتعریف مصرف آب تاکید کرد و فقدان بانک اطلاعاتی کامل و پویا از وضعیت دریاچه را از چالش‌های موجود عنوان کرد و گفت: بر این اساس ایجاد مرکز رصد و پایش منابع آب در دانشگاه‌های منطقه ضروری است.

وی هوشمندسازی مدیریت حوضه‌های آبریز به منظور بررسی پیامد‌ها و نتایج تغییرات را پیشنهاد کرد و گفت: با توجه به ظرفیت‌های جغرافیای منطقه می‌توان با ایجاد بازارچه‌های محلی برای جوامع حوضه دریاچه معیشت جایگزین ایجاد کرد.

کم رنگ شدن تامین حقابه دریاچه ارومیه از زاب

مدیر کل هواشناسی آذربایجان شرقی با اعلام اینکه وضعیت بارندگی در غرب استان بحرانی‌تر از شرق استان استان است، گفت: کاهش بارندگی در سردشت امیدواری به تامین حقابه ردیاچه از رودخانه زاب را کم رنگ می‌کند.

حبیب عبدلی با بیان اینکه بارورسازی ابر‌ها هم نقش چندانی در افزایش بارندگی‌های نخواهد داشت، بر ضرورت مدیریت مصرف آب تاکید کرد.

وی با اشاره به اینکه بخش مهمی از آب حوضه دریاچه ارومیه در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، گفت: تا زمانی که آباری غرقابی تداوم دارد، نمی‌توان انتظار احیای دریاچه را داشت.

عبدلی همچنین گفت: افزایش باد‌های نمکی در کنار افزایش گردوغبار فرامنطقه‌ای از سوریه و عراق نگران کننده است.

ورشکستگی منابع آبی با افزایش ۲ برابری کشت آبی در حوضه دریاچه ارومیه

مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی با بیان اینکه در سال آبی گذشته کمترین بارندگی ۱۰ سال اخیر در حوضه دریاچه ارومیه ثبت شده است، گفت: افزایش اراضی آبی حوضه دریاچه از ۳۰۰ هزار هکتار به ۶۸۰ هزار هکتار موجب ورشکستگی منابع آبی شده است.

مجید رستگاری استخر‌های باغات و اراضی کشاورزی را پاشنه آشیل مدیریت آبی حوضه دریاچه دانست و گفت: تا زمانی که بازار آب شکل نگیرد مصرف بی رویه ادامه دارد و وضعیت بهبود نمی‌یابد.

وی با اشاره به اینکه قانون توزیع عادلانه آب تصویب شده است، راه اندازی مانیتورنیگ آب دریاچه را ضروری دانست.

افزایش ۱۲۰ هزار هکتار اراضی آبی حوضه دریاچه ارومیه در چهار سال گذشته

مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی هم با اشاره به اینکه ۱۰ کیلومتر از طرح انتقال پساب تصفیه خانه تبریز به دریاچه ارومیه لوله گذاری شده و ۳۲ کیلومتر باقی مانده است، بر ضرورت لایروبی رودخانه‌ها تاکید کرد.

یوسف غفارزاده میزان آب تجدید پذیر حوضه دریاچه ارومیه را پنج میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترکعب اعلام کرد و گفت: در حدود ۷۰۰ هزار هکتار اراضی آبی در حوضه دریاچه وجود دارد که ۱۲۰ هزار هکتار در چهار سال اخیر اضافه شده است.

برنامه ریزی برای کاهش مصرف ۲ میلیارد مکعبی آب در بخش کشاورزی استان‌های آذربایجان شرقی و غربی

رئیس سازمان جهاد کشاورزی اذربایجان غربی با اشاره به اینکه بخش کشاورزی با مصرف ۷۰ درصدی آب متهم اصلی وضعیت کنونی دریاچه ارومیه است، گفت: در برنامه چهار ساله تجهیز ۱۰۰ هزار هکتار از اراضی حوضه دریاچه به سامانه‌های نوین آبیاری قابل اجراست.

محمد رضا اصغری اظهار کرد: در کنار اجرای سامانه‌های نوین آبیاری با سایر اقدامات در بخش کشاورزی همچون تغییر الگوی کشت، ۲ میلیارد متر مکعب کاهش مصرف آب در ۲ استان آذربایجان شرقی و غربی محقق می‌شود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی هم با اشاره به اینکه ۶۰۰ هزار هکتار معادل ۴۵ درصد اراضی کشاورزی استان در حوضه دریاچه ارومیه است، گفت: ۲۰ درصد این اراضی آبی و ۸۰ درصد دیم است.

شهرام شفیعی با بیان اینکه در ۱۲۰ هزار هکتار از اراضی استان امکان اجرای سامانه‌های نوین آبیاری وجود دارد، اعلام کرد: در ۵۰ درصد اراضی این سامانه‌ها اجرا شده است.

وی با اعلام اینکه برای اجرای این سامانه‌ها در ۶۰ هزار هکتار از اضرای باقی مانده ۲ همت (۲۰ هزار میلیارد ریال) اعتبار نیاز است، گفت: در این صورت ۱۲۰ میلیون متر مکعب صرفه جویی در مصرف آب اتفاق می‌افتد.

شفیعی اظهار کرد: در کنار تجهیز اراضی کشاورزی به سامانه‌های نوین آبیاری با لوله گذاری، کانال کشی و تغییر الگوی کشت ۵۷۰ میلیون متر مکعب صرفه جویی آب انتظار می‌رود.