باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی - مجیدرضا خاکی دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران با اشاره به الزام عرضه برنج در سامانه بازارگاه گفت: اصل شفافیت اقدامی مثبت است و عرضه در این سامانه موجب تسهیل فرآیندهاست و مهم‌تر آنکه اتهاماتی مانند گران‌فروشی یا صدور فاکتور صوری از دوش واردکنندگان برداشته می‌شود. با این حال، چند سال هست که اطلاعات مربوط به عرضه و توزیع هم‌اکنون در سامانه جامع تجارت نیز ثبت می‌شود و ایجاد سامانه‌های متعدد، نه‌تنها باری از دوش فعالان اقتصادی برنمی‌دارد بلکه خود به یک مساله تبدیل شده است. او تأکید کرد: راه‌حل پایدار، حرکت به سمت یک «پنجره واحد واقعی» در حوزه تجارت است تا زنجیره تأمین و توزیع با کارآمدی بیشتری مدیریت شود.

وی افزود: حتی در حوزه برنج ایرانی نیز الزام ثبت سامانه‌ای فرآیند تولید، انبارداری و فروش می‌تواند از بروز تخلفات جلوگیری کند و به ثبات قیمت‌ها بینجامد.

روند کند تخصیص ارز و نگرانی واردکنندگان

خاکی با اشاره به روند فرسایشی تخصیص و کارسازی ارز گفت: آخرین تأیید وزارت جهاد کشاورزی برای تخصیص ارز به شش ماه پیش بازمی‌گردد و از نیمه بهمن سال گذشته تاکنون هیچ تخصیص ارز تازه‌ای انجام نشده است. او هشدار داد: این روند موجب انباشت بدهی به فروشندگان خارجی شده و حتی در آزادسازی اسناد محموله‌های رسیده نیز مشکلاتی ایجاد کرده است. تداوم این شرایط می‌تواند به توقف تأمین برنج در ماه‌های آینده منجر شود. به گفته وی، هشدارهای لازم در این خصوص از چند ماه گذشته مکرراً طی مکاتباتی به معاون اول رئیس‌جمهور و رئیس کل بانک مرکزی داده شده، اما تاکنون اقدام مؤثری صورت نگرفته است.

وضعیت بازار؛ کاهش نسبی در قیمت برنج ایرانی

در هفته‌های اخیر بازار برنج ایرانی شاهد کاهش نسبی قیمت بوده که بخشی از فشار بر مصرف‌کنندگان را کاهش داده است؛ با این حال در برخی موارد امتناع از عرضه در حلقه‌های ابتدایی زنجیره تأمین نشان می‌دهد ثبت سامانه‌ای اطلاعات تولید و رصد عرضه این کالا ضرورت دارد.

در بخش برنج خارجی انحراف جدی در قیمت برنج هندی وجود ندارد، اما در برنج پاکستانی قیمت‌ها بالاتر از نرخ مصوب است و گاه تخلفات دیگری نظیر اختلاط گزارش می‌شود. خاکی معتقد است: چنانچه در کنار استمرار جریان تأمین، مشکلات ارزی برطرف و توزیع از مسیر شفاف صورت گیرد، بازار برنج خارجی نیز به سمت تعادل حرکت کرده و باعث تعدیل بیشتر قیمت برنج ایرانی خواهد شد.

واردات و ثبت سفارش‌های جدید

خاکی با اشاره به آمار گمرک توضیح داد: به گفته رئیس کل گمرک، طی پنج‌ماهه نخست امسال حدود ۸۳۶ هزار تن برنج وارد کشور شده است. با این حال به نظر می‌رسد این رقم مربوط به کل واردات است، و میزان ترخیص قطعی کمتر و حدود ۶۵۰ هزار تن بوده و بقیه محموله‌ها هنوز پشت سد مشکلات ارزی و تشریفات گمرکی مانده‌اند. علاوه بر این، در مردادماه ۱۵۰ هزار تن برنج برای ترمیم ذخایر راهبردی ثبت سفارش شده، اما به گفته دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران، صرف صدور ثبت سفارش بدون تخصیص و تامین ارز، اثری در بازار ندارد و در صورت عدم کارسازی ارز، این ثبت سفارش‌ها عملاً به کالا تبدیل نخواهند شد.