باشگاه خبرنگاران جوان  - مرکز آمار ایران در آخرین بررسی های آماری خود، گزارش رسمی از تغییرات بازار کار کشور طی تابستان ۱۴۰۴ را منتشر کرد که بر اساس جداول تفصیلی مرکز آمار، نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله در تابستان امسال با کاهش یک درصدی نسبت به سال قبل به ۱۵.۹ درصد در روستاها و ۲۰.۱ درصد در شهرها رسیده است.

این رقم پایین‌ترین سطح از سال ۱۳۹۹ محسوب می‌شود و اغلب ناشی از افزایش نرخ مشارکت اقتصادی و ورود بخشی از این گروه به مشاغل خدماتی و صنعتی است.

این گزارش نشان می دهد که نرخ بیکاری کل کشور ۷.۵ درصد است که ۰.۱ درصد نسبت به تابستان سال ۱۴۰۳ رشد داشته، این نرخ در بررسی شهری به ۷.۰ و در روستایی به ۵.۳ درصد می رسد.

بیشترین نرخ بیکاری در میان استان‌ها مربوط به اردبیل با ۱۰.۶ درصد و کمترین آن در آذربایجان غربی با نرخ ۵.۲ درصد ثبت شده است.

افزایش سهم اشتغال در بخش خدمات

سهم اشتغال در بخش خدمات از ۵۹.۵ درصد در تابستان ۱۴۰۳ به ۶۰.۳ درصد در تابستان ۱۴۰۴ افزایش یافته است؛ این رشد ۱.۶ واحد درصدی به طور عمده در مناطق شهری و با گسترش فعالیت‌های آموزشی، بهداشتی و کسب‌وکارهای دیجیتال رخ داده است.

سهم اشتغال ناقص (افرادی که کمتر از ساعات استاندارد کار می‌کنند یا درآمد کافی ندارند) در شهرها با رشد از ۶.۲ به ۶.۸ درصد رسیده در حالی که در روستاها کاهش یافته و به ۱۰.۳ درصد رسیده است. این شاخص یکی از مهم‌ترین علائم کیفیت پایین اشتغال، به‌ویژه در استان‌های با نرخ بیکاری پایین است.

بیکاری فارغ‌التحصیلان آموزش عالی

بر اساس این گزارش سهم فارغ‌التحصیلان از کل بیکاران به ۴۰.۳ درصد با کاهش ۳.۶ درصدی نسبت به سال قبل، سهم فارغ‌التحصیلان از کل شاغلان ۲۷ درصد می رسد.

مرکز آمار اعلام کرده است که این کاهش اغلب به دلیل جذب فارغ‌التحصیلان در مشاغل خدماتی و فناوری بوده است، هرچند نرخ بیکاری در این گروه همچنان بالاتر از میانگین کشوری است.

چهره کلی بازار کار

طبق گزارش مرکز آمار، نسبت اشتغال جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر از ۳۸ درصد شهری و ۳۹.۹ درصد روستایی در سال گذشته، به ترتیب به به ۳۷.۲ درصد و ۴۰.۴ درصد در تابستان ۱۴۰۴ رسیده که کاهش جزئی را نشان می‌دهد. این وضعیت بیانگر ثبات نسبی بازار کار همراه با تغییر ترکیب بخش‌های اقتصادی به سمت خدمات و صنعت و کاهش سهم کشاورزی است.

تابستان ۱۴۰۴ با ترکیبی از رشد بخش خدمات، کاهش بیکاری جوانان و افت بیکاری فارغ‌التحصیلان همراه بوده اما چالش اشتغال ناقص و نابرابری فرصت‌ها میان استان‌ها همچنان باقی است. کارشناسان تاکید می‌کنند سیاست‌گذاری فعال بازار کار و سرمایه‌گذاری در صنایع دانش‌بنیان می‌تواند روند مثبت را تثبیت کند.

منبع: شادا