باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی ـ دانشمندان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب، سرانجام یکی از بزرگترین اسرار کیهان را کشف کردند. آنها برای اولین بار از زمان کشف آن در پنج دهه پیش، با موفقیت قلب پنهان سحابی پروانه را مشاهده کردند.

این کشف تاریخی، دریچه‌ای نادر به سرنوشت احتمالی خورشید در میلیارد‌ها سال آینده است. هنگامی که سوخت خورشید در حدود پنج میلیارد سال دیگر تمام شود، مرحله‌ای مشابه آنچه اکنون در سحابی پروانه اتفاق می‌افتد را طی خواهد کرد، لایه‌های بیرونی خود را متورم کرده و سپس از خود جدا می‌کند و ابری درخشان از گاز و غبار را تشکیل می‌دهد که به عنوان سحابی سیاره‌ای شناخته می‌شود.

سحابی پروانه که در فاصله ۳۴۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد، نمونه‌ای زنده از این فرآیند کیهانی شگفت‌انگیز را ارائه می‌دهد. دکتر اولیویا جونز از مرکز فناوری نجوم انگلیس گفت: «این نتایج نگاهی اجمالی به آینده خورشید ما می‌دهد و به طرز شگفت‌آوری، آن آینده پر از شگفتی است.»

از دهه ۱۹۷۰، شکل پروانه‌ای سحابی دانشمندان را مجذوب خود کرده است، اما غبار کیهانی غلیظ، ستاره مرکزی را از دید پنهان کرده است. راه حل با تلسکوپ جیمز وب و ابزار‌های پیشرفته آن که می‌توانند فراتر از چشم انسان را ببینند و به ابر‌های غلیظ غبار نفوذ کنند، ارائه شد.

آنچه دانشمندان کشف کردند شگفت‌آور بود: بلور‌های کوارتز ریز که در یک حلقه مرکزی تشکیل می‌شوند، جت‌هایی از آهن و نیکل که به فضا پرتاب می‌شوند، و مولکول‌های هیدروکربن پیچیده‌ای که قبلاً هرگز در یک سحابی سیاره‌ای دیده نشده بودند. از قضا، همین مولکول‌ها در زمین در دود یا حتی در نان تست هنگام سوختن ظاهر می‌شوند.

دکتر میکاکو ماتسورا از دانشگاه کاردیف توضیح می‌دهد: ما فکر می‌کردیم سحابی‌های سیاره‌ای نسبتاً آرام هستند، اما دنیایی بسیار پویا پیدا کردیم که تشکیل سنگ‌های قیمتی در مناطق آرام را با تشکیل خاک آتشین در مناطق خشن ترکیب می‌کند.

بال‌های این سحابی سه سال نوری امتداد دارند، در حالی که ستاره مرکزی تنها چند هزار کیلومتر قطر دارد و دمای سطح آن ۲۲۰ هزار درجه سانتیگراد است. این مرحله شگفت‌انگیز از زندگی ستاره دوام زیادی نخواهد داشت؛ دانشمندان تخمین می‌زنند که تنها حدود ۲۰ هزار سال دوام خواهد داشت.

شکل پروانه‌ای متمایز این سحابی نتیجه یک حلقه غبار مرکزی ضخیم است که گاز‌های ستاره را به دو لوب غول‌پیکر هدایت کرده و بال‌های کیهانی را تشکیل می‌دهد که دهه‌هاست دانشمندان را مجذوب خود کرده است.

این کشف نه تنها بینشی در مورد سرنوشت خورشید ما ارائه می‌دهد، بلکه دریچه جدیدی را به درک چرخه زندگی ستارگان و مکانیسم‌های تشکیل عناصر در جهان می‌گشاید.

منبع: ایندیپندنت